مديريت حوضه آبريز رودخانه ها با استفاده از GIS

امروزه از جمله تحقيقات علمي فراواني كه در خصوص مديريت منابع طبيعي با در نظر گيري اهداف پايدار انجام گرفته است، برنامه ريزي در حوضه آبريز مي باشد. برنامه ريزي مديريت منابع طبيعي سه مرحله متفاوت دارد. مرحله اول ابداع و نوآوري مي باشد و مرحله دوم به دست آوردن ساختار فيزيكي، اكولوژيكي و بيولوژيكي منبع و مرحله آخر تهيه برنامه توسعه يافته مي باشد. حوضه هاي آبريز، به عنوان يك واحد برنامه ريزي، اكوسيستم هاي مختلفي بر مبناي ارتباطات بين گياهان با آب و خاك دارد. تعادل هاي مختلف بين اين اكوسيستم ها بر آبدهي و نيز پايداري خاك و همچنين ديگر فاكتورهاي حوضه هاي آبريز تاثير مي گذارد. مديران حوضه آبريز طي 15 سال گذشته بر روي مدل سازي با استفاده از بعضي پارامترهاي حوضه براي دستيابي به آبدهي، تخليه رسوب، تخليه مواد غذايي موجود در آب، خسارت سيلاب و ساير خروجي هاي حوضه كار مي كنند. بعضي از اين پارامترها به ژئومرفولوژي حوضه بستگي دارند . در گذشته روش هاي سنتي براي بيان خصوصيات توپوگرافي و مرفولوژي سطحي حوضه رودخانه به كار گرفته مي شدند . امروزه آناليزهاي مدرن با استفاده از سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي GIS به صورت ساده تر و سريع تر، اين پارامترها را به دست مي دهند. در اين مقاله، توسعه تكنولوژي اطلاعات جغرافيايي خصوصاً نرم افزار GRASS و توانايي آن براي به دست آوردن خصوصيات توپوگرافي يك حوضه و شبيه سازي مدل فرسايش/رسوب و جريان آب، توضيح داده خواهد شد.