بررسي پديده پسماند و ارزيابي رطوبت تك لايه اي جذب دانه كلزا

كلزا يكي از دانه هاي روغني مهم و با ارزش است و به دليل پتانسيل بالاي توليد اين محصول در كشور، نياز به بهينه سازي مراحل توليد و فرآوري آن در كشور مي باشد. خشك كردن يكي از مراحل مهم فرآوري كلزا ميباشد و مقدار رطوبت تعادلي (EMC) در بررسي خشك كردن دانه كلزا نقش بسزايي دارد. در اين تحقيق مقادير رطوبت تعادلي رقم ليكورد كلزا با استفاده از روش وزن سنجي در دماي 55 درجه سلسيوس، با دامنه ي رطوبت نسبي 7 تا 84 درصد و در دو مرحله ي جذب و دفع رطوبت مورد ارزيابي قرار گرفت. اين آزمايش به روش لايه نازك در محفظه اي كنترل شده و عايق بندي شده انجام پذيرفت به طوري كه شرايط ترموديناميكي هواي داخل محفظه ثابت نگه داشته شد. دما به وسيله ي ترموستات و رطوبت نسبي هواي اطراف نمونه با استفاده از محلول هاي نمك اشباع تنظيم گرديد. منحني هاي هم دماي به دست آمده جذب و دفع، سيگمائيدي بوده و منحني حالت دفع رطوبت بالاتر از منحني حالت جذب رطوبت قرار گرفت و پديده ي پسماند به وضوح در اين دما مشاهده شد. همچنين از سيزده مدل رياضي اسوين، اصلاح شده ي اسميت، اصلاح شده ي اسوين، اصلاح شده ي هندرسون، اصلاح شده ي هالسي، اصلاح شده ي چانگ فاست، اصلاح شده ي بت، چانگ فاست، كوهن، هندرسون، هالسي، گب و كاريه براي برازش داده هاي آزمايشگاهي رطوبت تعادلي در رطوبت نسبي هاي مختلف جهت پيشبيني رطوبت تعادلي استفاده شد و بررسي ها نشان داد كه براي هر دو حالت جذب و دفع رطوبت، مدل گب (GAB) مناسبترين مدل است مقادير ضريب تبيين (2^R) مربع كاي (2^x) و مربع ميانگين خطاي (RMSE) مدل گب در حالت جذب رطوبت به ترتيب 997%, 0/023 و 0/120 و در حالت دفع رطوبت به ترتيب برابر 0/994, 0/031 و 0/140 بود. با استفاده از داده هاي تخمين زده شده توسط مدل گب و بكارگيري معادله جذب رطوبت در مواد نمگير، بت (BET) و رسم نمودار مخصوص معادله فوق، مقدار رطوبت تك لايه اي جذب كلزا نيز محاسبه گرديد و مقدار آن براي دانه كلزا برابر 1/555 (درصد بر پايه خشك) و ثابت مربوط به معادله بت آن نيز برابر 10/371 -محاسبه شد.