مطالعة تطبيقي نقش شهرزاد و دين آزاد در هزار و يك شب و نشانه هاي آييني و اسطوره اي ايزدبانو در ايران و بين النهرين

قصه هاي هزار و يك شب كه با قصه گويي شهر زاد آغاز مي شود، براي پادشاهي خونخوار روايت مي شود. در اين داستان خداي مرگ و شوهر يكي شده اند و شهرزاد به ياري خواهرش دنيازاد، با ابزار زبان و افسون كلام و قصه گويي به قصد تاخير انداختن در مرگ خود يا ديگري بر خشم شاه پيروز مي شوند. در زنانگي خود دارندۀ عنصري هستند كه با آن مرزهاي نبردي تازه براي انديشه قانون و اخلاق را به پيش مي برند. جهان حماسي فرصت كمتري به زنان داده و در طول زمان، به ويژه آيين يا آيين هايي كه نقش زنان در پرتوي آنها تعريف و قابل فهم مي شده برافتاده و با ويران شدن پرستشگاه ها و زدودن نشانه هاي اين آيين ها از نوشته ها، معنا و نقش زنان اسطوره، در دورهاي از تاريخ، كم و بيش از متن حماسي حذف شده است. ولي خاطره و نقش آنها در داستان هاي سرگرم كننده تر و خانگي باقي مانده است. هدف از تطبيق سرايندگان داستان هزار و يك شب با بنمايه هاي اسطورهاي و كهن الگوها، تحليل شخصيت شهرزاد و دين آزاد مي باشد كه خود با اسطوره و تخيل و داستان آميخته اند چرا كه باروري و نظم به جهان اسطوره باز مي گردد. منزلت و جايگاه والاي زن در همه ادوار نمودي از اقتدار بانوان همراه با القاب و عنوان زنانه شان است براي دفاع از حيثيت، خانواده و سرزمين شان. اين نمودار را مي توان در ايزدبانوان اسطورهاي كهن چون آناهيتا، نانا، دئنا و ناهيد .. با توجه به آثار و نشانه هاي برجاي مانده ملاحظه نمود و شهرزاد و دين آزاد با انديشة نجات بخشي و رام كنندگي چون بازتابي از ايزد بانوان در ايران باستان و در اساطير نمايان شده اند.