اثر تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد لوبيا قرمز (.Phaseolus vulgaris L) در زنجان

The effect of planting date on yield and yield components of red bean (Phaseolus vulgaris L.) in Zanjan

بررسي اثر تاريخ كاشت بر عملكرد بيولوژيكي، اجزاي عملكرد و عملكرد دانه دو رقم لوبيا قرمز، پژوهشي به صورت اسپليت پلات بر پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 1394 در مزرعه آزمايشي واقع در شهرستان زنجان اجرا شد. تاريخ كاشت شامل (15 ارديبهشت، 1 خرداد، 20 خرداد) در تيمار اصلي و ارقام شامل (رقم صياد و رقم ناز) در تيمار فرعي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تاثير تاريخ كاشت بر روي تمام پارامترهاي مورد بررسي تاثير معني داري داشته ولي بر روي تعداد دانه در غلاف تاثير معني داري نداشته است. با بررسي تاثير ارقام نيز مشاهده شد كه اثر رقم بر عملكرد دانه و تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 5 درصد و عملكرد بيولوژيكي، وزن يكصد دانه و تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال 1 درصد معني دار شد. حداكثر عملكرد بيولوژيكي، عملكرد دانه، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف از رقم رشد نامحدود ناز بدست آمد. ولي حداكثر وزن يكصد دانه از رقم صياد حاصل شد. بررسي ها نشان داد كه با به تاخير انداختن تاريخ كاشت رشد گياه كاهش يافته و پارامترهاي عملكرد و اجزاي عملكرد نيز كاهش چشمگيري پيدا كرده است. با توجه به نتايج بدست آمده از اين پژوهش، دامنه تاريخ كاشت اين ارقام در شهرستان زنجان بين 15 ارديبهشت و 1 خرداد مي باشد.

The effect of planting date on the biological yield, yield components and grain yield of two red bean cultivars, A split-plot design was carried out on the basis of the randomized complete block with three replications were conducted in 2015 in Zanjan. The planting date includes April 25, May 22 and June 9 in main plots and the cultivars included Sayyad and Naz, in subplots. The analysis of variance shows that the planting date has a significant effect on all parameters to be studied, but had no significant effect on the number of seeds in the pod. The study effects of cultivars revealed that the effects of cultivar on the grain yield and number of seeds per pod at the 5% level and biological yield, the weight of hundred seeds and pods per plant at the 1% level was significant. Maximum biological yield, grain yield, the number of pods per plant and the number of seeds per pod belongs to Naz cultivar of the unlimited growth rate. But the maximum weight of a hundred seeds was obtained from the Sayyad cultivar. Studies showed that the plant's growth is decreased in a belated planting date and also, the grain yield and yield components are decreased significantly. According to the results of this study showed that planting date range between 5 May and 22 May, for these cultivars in Zanjan city.