جستاري در نام هاي جغرافيايي ماوراءالنهر

نامهاي جغرافيايي نقش مهمي در بازشناسي هويت جغرافيايي، تاريخي و فرهنگي مناطق مختلف دارند. ماوراءالنهر و نام شهرهاي آن در متون تاريخي و جغرافيايي قرون نخستين اسلامي به تكرار برجاي مانده كه از طريق آن مي توان به بخشي از هويت تاريخي آن سامان را روشن نمود. نويسندگان متون تاريخي و جغرافيايي به توصيف ماوراءالنهر و شهرهاي آن پرداخته و زمينه را براي شناخت هر چه بيشتر اين شهرها درقرون بعدي فراهم آورده اند. تاريخ بخارا، يكي ازمتون برجاي- مانده ازقرن چهارم هجري مي باشد. قرن چهارم هجري، عصر شكوفايي نام ماوراءالنهر و شهرهاي آن مي باشد و سامانيان در اين عصر نقش مهمي در اين شكوفايي ايفا كردند. نرشخي، مولف تاريخ بخارا در كتابش را به نوح بن نصر ساماني تقديم نمود. نرشخي در اين كتاب علاوه بر گزارش حوادث تاريخي، به جغرافياي تاريخي ماوراءالنهر و نامهاي جغرافيايي بخارا پرداخته است. مقاله ي حاضر بر آن است تا با روديكردي توصيفي_تحليلي به پيشينه و اصالت و جايگاه نام ماوراءالنهر و شهرهاي آن بپردازد.