تاثير تنش خشكي و كود ازته بر سرعت فتوسنتز، پايداري غشا و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدانت در دو ژنوتيپ گندم(.Triticum astivum L) تحت شرايط كنترل شده

Effect of drought stress and nitrogen fertilizer on photosynthetic rate, membrane stability and activity of antioxidant enzymes in two wheat genotypes (Triticum astivum L.) under controlled conditions

به منظور بررسي تاثير سطوح مختلف كود ازته و تنش خشكي بر سرعت فتوسنتز و برخي صفات فيزيولوژيكي دو ژنوتيپ گندم پاييزه، آزمايشي گلداني در سال 1393 به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. فاكتورهاي مورد مطالعه شامل تيمار آبياري پس از مرحله گرده افشاني در دو سطح شاهد(3- بار) و تنش خشكي(13- بار)، كود ازته در سه سطح شاهد (بدون مصرف كود ازت)، 27 و 54 ميلي گرم ازت خالص به ازاء هر كيلو گرم خاك و دو ژنوتيپ Sardari (متحمل به خشكي) و Manning (نيمه متحمل به خشكي) بود. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش معني دار سرعت فتوسنتز، محتواي نسبي آب برگ و پايداري غشاء شد و برعكس كاربرد كود ازته باعث افزايش صفات مذكور شد. از طرفي تنش خشكي اعمال شده باعث افزايش فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدانت كاتالاز و پراكسيداز شد. در شرايط تنش خشكي ژنوتيپ Manning نسبت به ژنوتيپ Sardari ، كاهش آرامتري در فتوسنتز، محتواي آب نسبي برگ و پايداري غشا نشان داد و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدانت در مقايسه با آبياري مطلوب شديدتر بود.

The main objective of the study was to evaluate different levels of nitrogen fertilizer and drought stress on photosynthesis rate and some physiological characteristics of two genotypes of winter wheat, this study was conducted pot experiment in 1393 factorial randomized complete block design with three replications. The studied factors were irrigation after anthesis in two levels of control (-3 bar) and drought (-3 bar), nitrogen fertilizer applied in the control (no N), 27 and 54 mg of pure nitrogen per kg of soil and two genotypes Sardari (tolerant) and Manning (semi-tolerant), respectively. Results showed that drought stress caused a significant reduction in the rate of photosynthesis, leaf relative water content and membrane stability and contrast, application of nitrogen fertilizer was increased mentioned traits. The applied stress increases the activity of antioxidant enzymes catalase and peroxidase. Manning drought stress than Sardari genotype, slower decrease in photosynthesis, leaf relative water content and membrane showed stability and activity of antioxidant enzymes was more favorable compared to irrigation.