تجلي ذكر و رمز پردازي مسجد در معماري ايراني - اسلامي

با نگاهي پديدار شناسانه ودرنظرگرفتن نوعي وحدت وجود ميان هنرمند و آثارش،معماري اسلامي را اثر هنرمند مسلما نيمي يابيم كه درمراتب بالاتر از عالم محسوس، درسير دايره ي وجودي خويش حول محور ((الله)) مي گردد و تماميافعال از جمله اثر معماري اش، تجلي ((الله)) است. مسجد در عين آشنا و صميمي بودن از مقوله هاي تودرتوست؛ همانندمفهوم دين و قرآن كه با برداشتن هر پرده اي صحنه اي عميق تر ظاهر مي شود.در پشت سادگي آن، نوعي پيچيدگينهفته ي رمزگونه وجود دارد. معمار مسلماني كه با زبان عمل وجان ذكر مي گويد، معماري مي سازد كه مخاطب خود را بهذكر مي كشاند و تداوم حضور حقيقت در معماري اسلامي به تداوم ذكر خداوند با زبان معماري ميسر مي شود. ذكرخداوند و رمز پردازي هاي خلاقانه در مسجد از زبان معماري ايران اسلامي در نظام سه گانه معماري ايران اسلامي و ازطريق بررسي تكرار، توالي و تسلسل هاي فضايي در يك نظام سلسله مراتبي قابل بررسي است.