تحليل و بررسي الگوهاي نوين معماري مساجد در كشورهاي اسلامي

An Analysis of Modern Patterns in the Architecture of Mosque in Islamic Countries

مسجد، پاسخ معماري است به نياز براي داشتن مكاني جهت پرستش، عبادت و گردهمايي پيروان شريعتي بر پايه توحيد، كه آرامش را در گرو تسليم در برابر خدا مي دانند. وحدت فرم، شالوده اصلي طراحي بناي مسجد است و تركيب دائمي مربع زميني و دايره آسمان در فرم اجزاء، سير و سلوك جزء به كل در تزئينات و وجود نقطه مركزي در هر يك از بخشهاي بنا پيوسته وحدت معنا را تداعي مي كنند. در گذر زمان، به فراخور نياز هر عصر، الگوي ساخت مساجد از يك شبستان ستون دار ساده به مسجد گنبددار با مناره هاي بلند و تزئينات اسليمي تغيير كرده؛ در حالي كه همچنان معناي آن حفظ شده است. بعنوان مثال با ظهور اسلام در ايران، معماران ايراني عناصر و كالبد معماري سنتي ايران را به معماري اوليه اسلام پيوند زده و فرم هاي جديدي را بوجود آوردند كه در دوره هاي بعد، الگويي براي ساير معماران شد. هر عنصري كه به بنا افزوده گرديده، در قالب كاربردي كه در مقياس مخاطبان شهري داشته، معنايي را نيز تداعي كرده است. برآيند اين معاني نقش كهن الگوي مسجد را به عنوان نماد مقدس در معماري اسلامي تحكيم كرده است. اكنون معمار امروزي به دنبال تداعي دوباره ي قداست مسجد به فراخور جامعهي امروزي است. در تحقيق پيش رو كه با روش توصيفي- كتابخانه اي گردآوري شده است، تلاش بر اين بوده كه الگوهاي مؤثر معماري مساجد معاصر را در نمونه مساجد مطرح دنيا تحليل و بررسي كرده و در پايان نيز اين گونه جمع بندي ميشود كه ميزان تبعيت و پيروي از اين شاخصه ها به چه ميزان بوده است.

The mosque, is the response of architecture to the need of having a place to worship, praise and gather the followers of a shariat based on monotheism, which seeks peace in the surrender to the God. The unity of form is the main foundation of the mosque's design and the permanent combination of the terrestrial square and the celestial circle in the form of components, the course of journey of parts into the totality in the decoration, the presence of a central point in each of the parts continues to unify meaning. Over time, according to the needs of every age, the pattern of mosque construction has changed from a simple pillar to a dome-shaped mosque with tall minarets and slalom decorations, while its meaning remains. For example, with the advent of Islam in Iran, Iranian architects translated the elements and architecture of traditional iranian architecture into the original Islamic architecture and created new forms that in the following periods became a model for other architects. Every element which was added to the building had a meaning in the scale of application for urban audience. The outcome of these meanings has consolidated the ancient role of the mosque as a sacred symbol in Islamic architecture. Nowadays, the modern architect is seeking to re-establish the sanctity of the mosque under the pretext of modern society. In the stude ahead, which has been compiled by descriptive-library method, it has been attempted to analyze and validate the effective patterns of contemporary mosque architecture in the world's top mosques and at last it will be summarized to see how much these indicators have been depended.