بازتاب خصلت سلسله مراتب در الگوي بازارهاي سنتي نمونه مورد مطالعه: بازار شهر همدان

سلسله مراتب يكي از اصول حاكم بر مجموعه و اجزاء پديده ها در عالم طبيعت و هستي است. سلسله مراتب درمعماري سنتي چه در ساختار و كالبد و چه در معنا و كاركرد تجلي پيدا كردهاست و منازل و مدارج گوناگون باحفظ مراتب و ارزشها در سلسله مراتب خاص مشخص ميشوند. حتي حيات نيز به تدريج و با ظرافت در فضا رخمي دهد و اجزاء را به صورت نظام يافته در يك كل تعريف مي كند . بازارهاي سنتي به عنوان يكي از نمودها وتجلي گاه هاي معماري سنتي نيز از اين اصل سلسله مراتب مستثنا نيست و در الگوي بازار شاهد اصلسلسله مراتب هستيم كه باعث حيات بخشيدن به آن شده است.در اين مقاله ابتدا با روش توصيفي به تشريح مفهوم اين خصلت در عالم كائنات و سپس به تبيين مفهوم آن در جهان بيني اسلامي پرداخته شده و پس از بيانمفهوم الگو ،اصل سلسله مراتب در شكل گيري حيات در الگوي معماري بازار بيان شده است و با روش كيفي به تحليل محتواي اين اصل در ابعاد مختلف بازار سنتي همدان پيگيري شده است. درنهايت چنين نتيجه مي شودكه اصل سلسله مراتب در بازار، مخاطب بازار را به درستي به مقصد مي رساند و نمود آن در كالبد ، فعاليت هاي متنوع را در جايگاه خود تحقق مي بخشد و در كنار بعد معنا باعث تعالي روح مي شود.