آوازه سازي و گردشگري پايدار، نمونه مطالعه: ميراث معماري صنعتي كشورهاي اسلامي

Rebranding and sustainable tourism, Case study: Industrial Architectural Heritage of Islamic Countries

امروزه صنعت گردشگري به عنوان يك فعاليت اجتماعي اقتصادي نقش و جايگاه ويژه اي در توسعه پايدار گردشگري داشته و از منابع مهم اشتغال - به حساب مي آيد. در اين بين ميراث صنعتي در هر كشور از جمله پتانسيل هاي قابل توجه در تقويت و ارتقاء جذب گردشگر، سرمايه و در نتيجه تقويت درآمدهاي حاصل از صنعت گردشگري مي باشد. در كشورهاي اسلامي جذب گردشگر علاوه بر ابعاد اقتصادي، آورده ديگري در زمينه توسعه تعاملات فرهنگي، اشاعه آن و در نهايت، تقويت هويت آن كشور به همراه دارد. در ميان آثار متعدد ميراث صنعتي، كارخانه ها از جمله بناهايي هستند كه از پتانسيل بالايي در راستاي جذب گردشگر، با پذيرش كاربري فرهنگي و تبديل به موزه برخوردارند. ايجاد بستري براي حضور گردشگر در سايت كارخانه هاي زنده و در حال كار و همچنين تبديل كارخانه هاي متروكه به موزه، مي تواند گامي مهم در راستاي ارتقاء اهداف توسعه پايدار گردشگري به حساب آيد. ايران ازجمله كشورهايي است كه از موج جهاني صنعتي شدن بي بهره نمانده و راه خود را در راستاي ارتقاء صنعت و ساخت بناهاي صنعتي از دوره قاجار تا به امروزه طي كرده است. اين مقاله در صدد است تا با مروري جامع بر بناهاي ميراث صنعتي ايران، بر مبناي چارچوب تئوري هاي تحقيق كه بر عامل " ارزش" كميته بين المللي حفظ ميراث صنعتي ( TICCIH ) تدوين شده است، بناهاي شاخص را معرفي و در اين بين كارخانههايي را كه بيشترين امتياز را به خود اختصاص داده اند، انتخاب نمايد. نتايج حاكي از آن است كه اين كارخانه ها از بستر مناسبي براي تبديل به موزه، جذب گردشگر، تقويت تعاملات فرهنگي و ارتقاء ابعاد اقتصادي در كشور ايران برخوردارند.

Today, tourism as a socio-economic activity plays a special role in the sustainable development and is considered as an important source of employment. In the meantime, the industrial heritage in each country is one of the significant potential for strengthening and promoting the attraction of tourists, capital and, as a result, the strengthening of the income from the tourism industry. In Islamic countries, attraction of tourists in addition to economic dimensions, has another achievement which is the development of cultural interactions, its dissemination and, ultimately, the strengthening of country’s identity. Among the numerous monuments of industrial heritage, factories are cases that have a high potential for attracting tourists, by transformation to a cultural occupancy which could mainly be converting to museums. Creating a context for the presence of tourists on the site of the working factories, as well as the conversion of abandoned factories to the museum, can be considered as an important step towards promoting the goals of sustainable tourism development. Iran is one of the countries that has been in long with the global industrialization wave and has set its way up in the construction of industrial buildings since the Qajar era to now. This article is a comprehensive survey on the inventory of Iranian industrial heritage buildings based on the research theories on the "value" of the International Committee for the Conservation of Industrial Heritage (TICCIH). The monuments with the highest scores are introduced and with the noticeable number of factories among them, highest rated ones are listed. Results indicate that these factories have an appropriate foundation for becoming a museum, attracting tourists, enhancing cultural interactions and promoting economic benefits in Iran.