بررسي تأثير كيتوزان بر ميزان فعاليت آنزيم هاي دفاعي در گياه خيار تحت تنش قارچ (Phytophthora capsici)

Effect of chitosan on the activities of defense enzymes in cucumber under Phytophthora capsici stress

خيار يكي از پر اهميت‌ترين گياهان خانواده Cucurbitaceae با اسم علمي (.Cucumis sativus L) است كه سطح كشت زيادي را در كشور به خود اختصاص داده است. در اين پژوهش اثر كيتوزان بر مقاومت گياه خيار در برابر قارچ Phytophthora capsici و تغييرات در ميزان فعاليت آنزيم هاي آسكوربات پراكسيداز و كاتالاز مورد بررسي قرار گرفت. غلظت هاي مختلف كيتوزان (100 و 200 ميلي گرم در ليتر) در مرحله ي 3-4 برگي به گياهان خيار محلول‌پاشي شده و پس از 5 روز عمل تلقيح گياهان با سوسپانسيون زئوسپور قارچ Phytophthora capsici انجام شد. نمونه‌هاي برگي نيز در زمان هاي صفر (روز تلقيح) و 14 روز پس از انجام تلقيح جمع‌آوري شدند. نتايج نشان داد كه ميزان فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز در گياه با بالا رفتن غلظت كيتوزان و گذشت زمان افزايش يافته است و بيشترين ميزان اين آنزيم (U mg.protein-1 21.93) در نمونه برگي تيمار شده با 200 ميلي‌گرم كيتوزان در روز چهاردهم بعد از آلودگي ثبت شده است. از طرف ديگر ميزان فعاليت آنزيم كاتالاز در بافت برگ خيار تيمار شده با كيتوزان با بالا رفتن غلظت كيتوزان و گذشت زمان كاهش يافته است به‌طوري‌كه بيشترين ميزان فعاليت اين آنزيم ( U mg.protein-149.52) در نمونه شاهد و در زمان تلقيح (زمان صفر) به ثبت رسيده است.

Cucumber (Cucumis sativus L.) is one of the most important plants of the cucurbitaceae family which is being cultivated in a wide area in Iran. In this study the effect of chitosan on cucumber plants resistance to Phytophthora capsici and changes in APX and CAT enzymes activity were investigated. Chitosan at different concentrations, i.e. 100 and 200 mgL-1 were applied to cucumber plants at 3-4 leaves stage and after five days the plants were inoculated with zoospore suspension of P. capsici. Leaf samples were collected at 0 (just before inoculation) and 14 days after inoculation. Results showed that with increase in chitosan concentration the activity of Apx was enhanced with the time and the highest Apx activity (21.93 U mg.protein-1) was recorded in the leaves of plants treated with 200 mg L-1 chitosan 14 days after inoculation. By contrast the CAT activity was reduced with an increase in chitosan concentration with the time, in a such a way that the highest CAT activity (49.52 U mg.protein-1) was observed in control plants at inoculation time (0).