احياء بافت تاريخي، راهكاري براي توسعه گردشگري نمونه موردي: بافت تاريخي تبريز

Revitalization of historical context as a developmental strategy for tourism, case study: Tabriz's worn-out context

امروزه گردشگري به عنوان يك فعاليت چند بعدي يكي از اجزاء مهم فرايند جهاني سازي (Globalization ) است كه نقش مهمي را در توسعه اقتصادي ايفا مي كند. اين مهم در شهرهاي تاريخي با دارا بودن پتانسيل هاي كالبدي-فرهنگي كهن، اهميت بيشتري مي يابد، بطوريكه با بازآفريني مجدد فضاهاي از دست رفته شهري، از طريق تزريق فعاليت هاي جديد و نوسازي بافت فرسوده، نقطه قوتي در توسعه گردشگري شهر و در نتيجه شكوفايي اقتصادي آن ايجاد مي كند. شهر تبريز، با دارا بودن چنين شرايطي، نمونه هاي موفقي در باب استفاده از پتانسيل هاي تاريخي، در اقدامات شهرسازي چند دهه اخير، به كشور ارائه داده كه با الگو گيري از آن ها، حتي در مقياس جهاني، مي توان به نتايج نسبتا مناسب و چه بسا بهتري دست پيدا كرد. هرچند مجموعه اقدامات صورت گرفته در هر جامعه در بستري از ويژگي هاي كالبدي، فرهنگي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي همان جامعه صورت گرفته و تعميم آن به جوامع ديگر بدون وارسي و بومي سازي اين بسترها، تقليدي نا آگاهانه است كه به ندرت مثمر ثمر مي شود. در اين مقاله، با استفاده از روش تحقيق تحليلي-توصيفي و جمع آوري اطلاعات از منابع كتابخانه اي، سعي شده است كه سه مورد از پروژه هاي موفق و البته متفاوت احياي بافت فرسوده و آثار تاريخي و نتايج آن ها بر گردشگري شهر تبريز بررسي و بيان گردد. هدف اين مقاله آنست كه پس از بررسي اين نمونه هاي موفق، در مواجهه با بافت هاي فرسوده و تاريخي، از اين پس راهكارهايي اتخاذ گردند كه علاوه بر بازآفريني و احيا كالبدي، نقطه عطفي در توسعه اقتصادي و عاملي در جهت پيشبرد صنعت گردشگري در سطح شهري و كشوري باشد.

Nowadays, tourism as a multi-dimensional activity is considered to be one of the most crucial components of the globalization which plays a major role in economic developments. This fact enlarges in the cities comprising old cultural–physical potentials. Thereby, re-recreation of lost urban spaces, by adding new activities and renovation of worn–out context, strengthens tourism industry and may contribute to economic flourishing. Tabriz city, as a symbol of such cities, has presented successful examples in taking advantage of historical potentials, resampling of which can bring about pleasing results, even in universal scale. However, every strategy comes from different cultural and political backgrounds, underestimating of which has never had a suitable outcome. Following article is aimed to restate three successful projects carried out in Tabriz so as to face the problems of its worn-out context and revitalize its cultural heritage and to investigate their influence on the city's tourism.