تحليل عنصري ذرات معلق در هواي شهر رشت به روش فعالسازي نوتروني دستگاهي

Elemental Analysis of Air Suspended Particles in Rasht City Using Instrumental Neutron Activation Analysis

تحليل عنصري ذرات معلق اطلاعاتي راجع به درجه آلودگي هوا و ارزيابي ريسك سلامتي ناشي از آن را به دست مي دهد. در اين تحقيق سنجش عناصر كمياب موجود در ذرات معلق هواي شهر رشت به روش فعالسازي نوتروني دستگاهي (INAA) صورت گرفته است. بدين منظور يكصد نمونه از ذرات معلق هوا به روش فيلتر كردن هوا توسط فيلتر هاي واتمنا از دو ايستگاه از زمستان 87 تا تابستان 88 جمع آوري شده است و جهت انجام اندازه گيري ها به آزمايشگاه محيط زيست در پژوهشكده كاربرد پرتوهاي سازمان انرژي اتمي ايران منتقل شده است. پرتودهي نوتروني در راكتور تحقيقاتي تهران صورت گرفته و آناليز نمونه ها با A1 , As , Ba , Br , Ca , CH اسپكترومتري گاما توسط آشكارساز فوق خالص ژرمانيوم (HPGe) انجام پذيرفته است. تحت پرتودهي و شمارشهاي مختلف عناصر گزارش شده است. غلظت ذرات معلق در دو منطقه مركزي و مسكوني مشخص شدند Co , Cr , Ca , Fe , Mg , K , La , Mg , Min , Na , Sb , , , , Ti , V , Zn و تغييرات فصلي بعضي از اين عناصر بررسي شدند. نتايج حاصل از اين تحقيق مي تواند براي ارزيابي منابع آلودگي هوا و ارزيابي كيفي هوا به كار برده شود.

Elemental analysis on aerosols provide some insight on the level of air pollution and related health risk.in this research ,trace-element analysis has been performed on aerosols in Rasht by Instrumental Neutron Activation Analysis(INAA).Air filtration has been carried out in two stations in Rasht using Whatman 41 filters,in which 100 samples have been collected in the period of winter-summer2009 .samples have been transferred to the environmental laboratory of applied –radiation research center at Atomic Energy Organization of Iran.Neutron exposures have been performed in Tehran Research Reactor ,and gamma spectrometry of active samples has been carried out using HPGe detectors.in these filter samples,the lements,Al,As,Ba,Br,Ca,Cl,Co,Cr,Cu,Fe,Hg, ,K,La,Mg,Mn,Na,Sb,Sc,Ti,V and Zn were determined using different irradiation and counting protocols Concentrations of aerosols for residential and central areas of Rasht were determined and seasonal variation of some marker elements were investigated.the results can be applied for the investigation of further air pollution sources and for the evaluation of air quality