بررسي اسيد جيبرليك و اسيد آبسيزيك بر عملكرد و اجزاي عملكرد سويا تحت تنش خشكي

Effect of Abscisic acid, Gibberellin on yield and components yield of soybean under drought stress

آزمايشي در سال 1395 به منظور ارزيابي تاثير هورمون پرايمينگ بر عملكرد كمي و كيفي سويا در شرايط تنش خشكي به صورت اسپليت پلات و در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار اجرا شد. فاكتور اصلي، تنش خشكي در دو سطح 7 روز آبياري (عدم تنش) و 14 روز آبياري (تنش) بود. فاكتور فرعي شامل 7 سطح پرايمينگ هورموني بود. سطوح پرايمينگ هورموني شامل شاهد، اسيد جيبرليك در سه سطح 50، 100 و 150 پي پي ام، اسيد آبسيزيك در سه سطح 50، 100 و 150 پي پي ام بود. تيمار پرايمينگ قبل از كاشت بذور انجام شد. تنش بعد از استقرار كامل بوته ها شروع و تا پايان فصل رويش ادامه داشت. نتايج نشان داد كه خسارت به غشاء در زمان تنش افزايش يافت. تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملكرد دانه 17 درصد تحت تنش خشكي كاهش يافت.. اجزاي عملكرد شامل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه سويا با هورمون پرايمينگ افزايش نشان داد. هورمون پرايمينگ ميزان عملكرد دانه را تا 11 درصد افزايش داد. هورمون پرايمينگ در شرايط تنش خشكي از ميزان خسارت به غشاء جلوگيري كرد. هورمون پرايمينگ از كاهش وزن هزار دانه، تعداد دانه در غلاف و عملكرد دانه در شرايط تنش خشكي جلوگيري كرد. . با توجه به نتايج اين پژوهش، كاربرد 100 پي پي ام اسيد جيبرليك و 100 پي پي ام اسيد آبسيزيك را مي توان به عنوان بهترين غلظت معرفي كرد.

In order to evaluation of the effect of hormone priming on yield and yield components of soybean under drought stress, a field experiment design was carried out in split plot based on randomized complete block design with 3 replications at Jajarm in 2016. Drought stress in 2 levels: 7 days interval (well watered) and 14 days interval (drought stress) were in main plot and priming in 7 levels were in sub plot. Priming levels included control, gibberellic acid (GA) in 3 levels (50, 100 and 150 ppm) and abscisic acid (ABA) in 3 levels (50, 100 and 150 ppm). Priming treatment was done before planting seeds. Stress treatment applied after plant establishment completely. The results showed that the number of pods per plant, the number of seed per pod, the weight of 1000 seeds decreased by drought stress. Seed yield was 17% less than control with drought stress. Yield components included the number of pod per plant, number of seed per pod and weight of 1000 seed increased by priming. Seed yield by priming was 11% more than control. Hormone priming prevented the decrease the weight of 1000 seeds, the number seed per pod and seed yeild under drought stress. Consequently, in this experiment, apply of 100 ppm GA and 100 ppm ABA can be introduced as the best concentration.