بررسي اثرات تنش‌خشكي بر جوانه‌زني و رشد گياهچه‌هاي آويشن شيرازي (Zataria multiflora Boiss.)

Effects of drought stress on seed germination and early seedling growth of Zataria multiflora Boiss.

استفاده از گياهان داروئي براي حفظ اراضي خشك و كم‌آب، به منظور جلوگيري از گسترش خشكي و افزايش مواد خام داروئي جهت كاربردهاي متعدد داروئي مورد توجه مي باشد. آويشن شيرازي يكي از گياهان مهم دارويي است كه خواص دارويي آن در درمان بسياري از بيماري ها ثابت شده است. زيستگاه طبيعي اين گياه مناطق كوهستاني و گرم و خشك مي‌باشد. در اين تحقيق ميزان مقاومت و جوانه‌زني بذرهاي اين گياه تحت تاثير تنش خشكي براي اولين بار مورد مطالعه قرار گرفت. براي اين منظور درصد، سرعت جوانه‌زني و فاكتورهاي رشدي گياهچه‌هاي حاصل از رويش بذرهاي جمع‌آوري شده توسط تيمار پلي اتيلن گلايكول در چهار سطح (0، 10، 15 و 25 گرم بر ليتر) مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت. نتايج ما نشان داد كه با افزايش ميزان پلي اتيلن گلايكول و افزايش سطح خشكي، درصد و سرعت جوانه‌زني كاهش يافت اما اين كاهش تنها در غلظت‌هاي بالاي پلي اتيلن گلايكول (15 و 25 گرم بر ليتر) معني‌دار بود. همچنين ميزان وزن خشك، طول ساقه‌چه و ريشه‌چه نيز با افزايش سطح خشكي كاهش يافت. اين كاهش در ريشه‌چه شديدتر از ساقه‌چه بود اما اثرات كاهشي رشد ريشه‌چه در غلظت‌هاي پايين تاثير معني‌داري بر فاكتورهاي رشدي اندام هوايي نداشت كه نشان دهنده توان بالاي اين گياه براي رشد و جوانه‌زني در سطوح پايين و متوسط خشكي و توان نسبتا خوب براي رشد در مناطقي با سطوح بالاتر خشكي مي‌باشد. بنابراين از اين گياه مي‌توان براي جلوگيري و كاهش بيابان‌زايي و زيباسازي سرزمين و همچنين بهره‌وري تجاري در مناطق خشك استفاده كرد.

today, using of medicinal plants for preserving land located in dry climates, in order to prevent the spread of drought and the rise in raw materials for numerous applications drug are important remarkebly . Zataria multiflora is one of the most important medicinal plants, that medicinal properties in the treatment of many diseases has been established. In this study, germination rate and growth factors of seedling from seed collected were investigated by polyethylene glycol treatment at four levels (0, 10, 15 and 25 grams per liter). The results showed that by increasing the amount of polyethylene glycol and increasing levels of drought stress the percent germination rate is reduced, but this reduction only in high concentrations of polyethylene glycol (15 and 25 grams per liter) was significant. The dry weight, shoot and root length decreased with increasing drought stress too. This reduction in root more intense than shoot, but the effects of root reduction in low concentrations didnt have any significantly affects on arial parts of seedlings. These result shown that the ability of this plant to grow and germinate at low levels and moderate drought place and relatively good ability to grow in areas with higher levels of drought. So Zataria multiflora can be cultured in drought areas for using the medicinal and commerical properties and reduceing desertification and beautify these areas.