تحليل پايداري مغار ذخيره سازي مواد هيدروكربوري منطقه پارسيان با استفاده از روش هاي عددي

احداث مخازن استراتژیك نفت و گاز در چند دهه اخیر مورد توجه كشورهای مختلف جهان به ویژه كشورهای صنعتی،دارندگان و صادر كنندگان نفت و گاز بوده است. از جمله این كشورها می توان به ایران اشاره كرد كه سال های اخیرمطالعات تحقیقاتی و امكان سنجی در ارتباط با این موضوع در مناطق مختلف كشور آغاز كرده و به بررسی سایت های موردنظر پرداخته است. در بین سایتهای در نظر گرفته شده، منطقه پارسیان كه در آن سازندهای آسماری و بختیاری نیزرخنمون دارند، یكی از مناطق حائز شرایط احداث شناخته شده و سازند مطلوب جهت احداث این مغارها سازند آسماریتعیین شده است. یكی از مهمترین مسایلی كه در هزینه نهایی احداث مغارها تاثیر عمده و چشمگیر دارد، كیفیت توده -سنگ و خودپایداری این فضاها در توده سنگ مزبور می باشد. لذا برای برآورد هرچه دقیق ترهزینه های اجرایی این پروژه ونیز انجام ارزیابی های اقتصادی آن می بایست پایداری عمومی مغار بررسی شده و در صورت نیاز به تحكیمات اولیه برایپایدارساختن آن تخمین زده شود. در این مقاله مغارهای ذخیره سازی در منطقه پارسیان با استفاده از روش های عددی وتعادل حدی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد كه مغارهای ذخیره سازی ساختاه پارسیان بهطور نسبی پایداری مطلوبی دارند . لذا جهت یافتن نتایج حاصل از پایدارسازی گوه ها و درزه ها از روش های تجربی و ردهبندی مهندسی سنگ جهت طراحی سیستم نگهداری اولیه استفاده شد.

Construction of deep geologic storage for oil and gas has been one of the most important issues for oil and gas producer and exporter countries in recent years due to the environmental, strategic and economic concerns. Iran as one of the oil producers in region has no way to develop its own research and feasibility studies specifically working on rock caverns as storage. Among considered sites, Parsian region, in which Asmari and Bakhtiari formations are exposed, has been chosen to be as one of the favorable places. The Asmari formation is determined to be the preferred location for execution of this cavern storage complex. One of the most critical issues, which has a substantial impact on the final construction cost, is the quality of rock mass and its selfsupporting property. Thus, to accurately estimate the final project cost and evaluate its cost-effectiveness, it is essential to assess the general stability and if needed design the probable supporting system. As a result, in this research the hydrocarbon storage caverns in Parsian region are analyzed by means of numerical methods and finally the cavern support system is designed. The analyses results show that like many other caverns implemented in hard rock and medium depth, the stability of Parsian cavern is also controlled by the discontinuities. Generally, the cavern has rather good stability; however, it needs some initial support system to control the displacement of surrounding wegdes. The designed initial support, controlled the discontinuity displacements and the calculations confirm the stability of both supporting elements