تحليل زبان شناختي استعارة عشق، عاشق و معشوق در دوبيتي هاي باباطاهر

از مقوله هاي بنيادي زبان شناسي شناختي، استعارة مفهومي است كه براي رسيدن به دركي شايسته از پديده ها و شكوهمند سازي گفتار و نوشتار، الگوهاي خود را بر عناصر شناخت آفرين بنيان نهاده است و استعاره را از حدّ شگردي بلاغي به سطح وسيله اي براي انديشة عميق تر و شناخت والا رسانده است. از آن جهت كه استعاره محدود به ادبيّات و شعر است. اين مقاله به بررسي استعاره هايي در دوبيتي هاي باباطاهر همداني مي پردازد كه بُن مايه هاي عشق، عاشق و معشوق دارند. در ابتدا گزارشي دقيق از استعاره هاي عشق، عاشق و معشوق در دوبيتي هاي باباطاهر ارايه داده و چون استعارة مفهومي داراي دو حركت از مبدا به مقصد است كه مي تواند اين حركت در جهت عمودي يا افقي باشد، استعاره ها را بر اساس انواع حركت از مبدا به مقصد تقسيم كرده ايم. سپس به تحليل شناختي آنها پرداخته و در پايان به اين نتيجه رسيديم كه استعارة عشق، عاشق و معشوق با چه مضمون هايي در دوبيتي هاي باباطاهر به كار رفته است. باباطاهر از دو طريق انتقال معنا و تغيير معنا، توانسته معناهاي تازه اي به عشق بدهد و نمادي ويژه از معشوق بسازد و با دادن تعليق در معناي واژه ها خواننده را در گرفتن معناهاي بيشتر آزاد بگذارد.