تعيين توزيع مكاني فلزات سنگين آهن، كبالت و واناديوم در خاك سطحي استان همدان

آلودگي خاك به فلزات سنگين به دليل سميت و پايداري آنها در محيط زيست و نگراني از نظر سلامت عمومي حائز اهميت مي باشند . در اين تحقيق، غلظت كل فلزات سن گين آهن، كبالت و واناديوم در 286 نمونه خاك سطحي استان همدان اندازه گيري شد . ميانگين غلظت عناصر آهن : 0/68+/-3/94، كبالت : 3/89+/-18/95 و واناديوم: 22/38+/- 109/41 ميلي گرم بر كيلوگرم بدست آمد . ضرايب همبستگي پيرسون ارتباط قوي اين سه فلز را با يكديگر نشان داد . از روش كريجينگ معمولي براي كبالت و كريجينگ گسسته براي آهن و واناديوم با مدل نمايي براي درون يابي توزيع غلظت فلزات استفاده شد، نقشه هاي توزيع مكاني فلزات نشان داد عوامل موثر بر تجمع كليه عناصر، ساختار زمين شناسي مي باشد اما فعاليت هاي كشاورزي نيز به دليل مصرف بالاي كود هاي شيميايي در اراضي كشاورزي، در افزايش ميزان اين عناصر تأثير گذار هستند . در بين سنگ بستر ها، سنگ بستر شيل، آذرين، سنگ آهك و ماسه سنگ بيشترين غلظت طبيعي عناصر مورد مطالعه را در بر داشت.