طراحي الگوي مشاركت هاي مردمي در حفظ، احياء، توسعه و بهره برداري منابع طبيعي تجديد شونده استان ايلام

Designing the model for public participation in the conservation, restoration, development, and utilization of renewable natural resources in Ilam Province.

هدف اصلي تحقيق حاضر طراحي الگوي مشاركت هاي مردمي در حفظ، احياء، توسعه و بهره برداري منابع طبيعي تجديد شونده استان ايلام مي باشد. تحقيق حاضر از نوع كاربردي و روش تحقيق از نوع علي ارتباطي مي باشد. جامعه آماري شامل دو گروه كارشناسان و مديران منابع طبيعي و بهره برداران عرصه هاي منابع طبيعي هستند. حجم نمونه جامعه بهره برداران به كمك فرمول كوكران 317 نفر و براي جامعه كارشناسان 56 نفر محاسبه شده است. روش نمونه گيري در تحقيق حاضر از نوع روش هاي نمونه گيري طبقه اي،خوشه اي چند مرحله اي براي جامعه بهره برداران و نمونه گيري تصادفي ساده براي جامعه كارشناسان مي باشد. ابزار اصلي اين تحقيق پرسشنامه مي باشد كه از لحاظ روايي بر اساس نظرات متخصصان و از نظر پايايي نيز با اجراي آزمايش آن انجام شده و مقدار آلفاي آن 88% محاسبه شده است .براي تحليل داده ها از آمار توصيفي و استنباطي به كمك نرم افزار آماري spss نسخه 15 استفاده شده است. در اين تحقيق براي آزمون فرضيه ها از ضرايب همبستگي، رگرسيون چند متغيره، تحليل مسير، آزمون كروسكال واليس و تحليل عاملي استفاده شده است .نتايج اين تحقيق نشان داد كه در جام عه آماري كارشناسان و مديران از بين 7 متغير عوامل سياسي،اجتماعي – فرهنگي، اقتصادي، روان شناختي، قابليت هاي مروجين منابع طبيعي، محتوي برنامه هاي ترويج منابع طبيعي و برنامه ريزي ترويجي، فقط عوامل اجتماعي – فرهنگي بر متغير وابسته مشاركت مردم نقش داشته اند. نتايج تحقي ق در جامعه آماري بهره برداران نشان داد كه بين سطح مشاركت مردم در گروه هاي سني مختلف و نيز نوع مالكيت آنها در زمينه حفظ، احياء، توسعه و بهره برداري منابع طبيعي اختلاف معني داري وجود ندارد. در حاليكه سطح تحصيلات بهره برداران، ميزان استفاده از رسانه هاي ارتباطي ،اعتماد بهره برداران به مجريان طرح هاي منابع طبيعي، مشورت با بهره برداران قبل از اجراي طرح ها، تعداد دام، نوع شغل، عضويت بهره برداران در نهادها و سازمان هاي مردمي،منزلت اجتماعي بهره برداران،ويژگيهاي فرهنگي بهره برداران، توجه به علائق و نيازهاي بهره برداران، تمايل بهره برداران به مشاركت، ميزان دانش فني بهره برداران، وضعيت موجود برنامه هاي ترويج منابع طبيعي، حمايت هاي سياسي و قانوني از بهره برداران، ميزان تسهيلات دريافتي بهره برداران، سازماندهي همياران طبيعت نقش معني داري بر مشاركت مردم در حفظ، احياء، توسعه و بهره برداري منابع طبيعي تجديد شونده داشته اند

The main purpose of the present study is to designing the model for public participation in the conservation, restoration, development, and utilization of renewable natural resources in Ilam Province. The statistical population included two groups of experts and managers of natural resources and beneficiaries of natural resources. Calculating Cochran formula, sample size was determined 317 and 56 for beneficiaries and experts, respectively. The main research instrument is a questionnaire. The validity was established based on experts’ opinions and the alpha coefficient (at value of 0.88) was calculated. For statistical population of experts and managers, this study showed that only the social and cultural factors were effective on dependent variable, participation. Meanwhile political, economic, psychological, capabilities of extension agents of natural resources, content of natural resources programs variables were not effective.