ارزيابي كاركرد هم رفتي نوسان هاي مادن جوليان در پيوند با النينو - نوسان هاي جنوبي و پيوند آن با فراواني و شدت بارش پاييزه استان فارس

النینو-نوسان های جنوبی (ENSO) و نوسان های مادن جولیان (MJO) دو پدیده بزرگ مقیاس در پهنه های استوایی اقیانوس آرام و هند می-باشند كه به گونه‏ای معنی دار بر نوسان های اقلیمی گستره های استوایی تا فراگرمسیری سایه می افكنند. در این پژوهش پس از تعریف فازهای مثبت و منفی MJO, برهمكنش این فازها با فازهای گرم (النینو) و سرد (لانینا) ENSO ارزیابی شد. نشان این برهمكنش بر ابرناكی و روانش رطوبت در سطح اقیانوس های آرام و بویژه هند و خاورمیانه بررسی شد. سپس بازخورد این روانش رطوبتی بر رخداد بارش پاییزه 9 ایستگاه همدیدی و بارانسجی استان فارس در بازه زمانی 2013-1974 واكاوی گردید. یافته ها نشان داد كه همزمانی فاز منفی MJO و رویداد النینو با افزایش كاركردهای همرفتی در گستره های استوایی غرب اقیانوس هند و تا اندازه ای در شرق اقیانوس آرام همراه است. این همزمانی وزش بادهای نمناك شرق وزان از اقیانوس هند به سوی شبه جزیره عربستان, خلیج فارس و جنوب ایران را افزایش می‏دهد. در دوران النینو, اندازه بارش و احتمال رخداد آن در فاز منفی MJO به گونه ای معنی دار بیشتر از مقادیر مشابه در دوران فاز مثبتMJO است. در دوران لانینا چیرگی رخداد فاز مثبت یا منفی MJO ویژگی های بارش در استان فارس را به گونه ای معنی دار دچار نوسان نكرد. نوسان بیشترین و كمترین افزایش شدت بارش همزمان با چیرگی فاز منفی MJO در دوران النینو نسبت به فاز مثبت در این دوران در بخش های جنوب شرقی و شرقی به ترتیب به اندازه 100-80 و 20-5 درصد می باشد. فزونی احتمال رخداد بارش فاز منفی MJO در دوران گرم ENSO نسبت به فاز مثبت آن در دوران گرم در بیشتر گستره های مركزی و جنوب غربی استان 60-40 درصد و در بخش های شمالی و جنوب شرقی110-60 درصد می-باشد.