تحليلي بر چالش هاي پيش روي توانمندي نظام آموزش برنامه ريزي روستايي در ايران

وضعيت كنوني آموزش برنامهريزي روستايي درنظام دانشگاهي ايران بازتاب كننده شرايط حاكم بر جهان، دولتها، شرايط محيط دانشگاه از يكسو، عرضه و توانمندي آن درتوليد محصول (نرم افزار، سخت افزار و مغزافزار) و تقاضاي دانش برنامهريزي روستايي در دهههاي اخيراز سوي ديگراست. مهمترين جنبه اين وضعيت ورود مشتاقان قابل توجه به اين رشته و ميزان توانمندي آنها به عنوان محصولي خروجي است. اين وضعيت، با دموكراتيك شدن دانش و علم درجهان، درايران نيز، باچالش هايي بويژه دردهههاي اخير رو برو شده است و پرسشهاي زيادي نه تنهادرسطح اكادميك، بلكه درجامعه نيز رو به روبوده است . ارزيابي اين چالشها،كه نوعي ژرف نگري دركيفيت، اعتبار و صحت معماري و اجراي آن (عملكردبرنامه ها ودورههاي ميان رشتهاي برنامهريزي روستايي و خروجيهاي آن) است، مستلزم طرح پرسش راهبردي و تبديل آن به ابزارهايي براي سنجش عملكرد توانمنذيها ميباشد، بدينسان كه راهبرديترين چالشهاي پيشروي نظام آموزش برنامهريزي روستايي درايران براي محصولات خودكدام هستند؟. براي پاسخ به پرسش، برابر ادبيات روششناسي، اجراي و ارزيابي چالشهاي توانمندي آموزشي با شيوههاي ارزيابي فعاليتها و عملكردها و شاخصهاي ميان رشتهاي برنامهريزي روستايي، به شيوه اسنادي و تجربي با رهيافت عقلانيت انتقادي درچارجوب روش توصيفي-تحليلي مورد توجه قرارگرفت. يافتهها نشان ميدهد، براي هموار ساختن مسيرتحقق فرايند نظام آموزش برنامهريزي روستايي به خصوص محصول و خروجي آن (دانش آموختگان دانشگاهي)، پيشاپيش تعيين استراتژي كلان آموزشي كشور در اين رشته با داشتن نگرش سيستماتيك و رهيافت آمايشي، موردنيازاست تا بدين وسيله بتوان مناطق سكونتگاهي و نهادهاي مرتبط را براي همواره سازي اين مسير و برطرف ساختن مشكلات و موانع پيشرو هر چه شفافترتعيين كرد. بدين صورت كه با اتخاذ تدابيري، ظرفيت پذيرش دانشجو بويژه در دانشگاهاي پيام نور وازادبراساس نيازاين ده بازاركاربه نيروي متخصص براساس آمايش منطفهاي تعيين شود. دوم اينكه مجوزهاي ايجاد رشته در دانشگاه دائمي نباشد و با تغييردر كيفيت نيازهاي جامعه و تخصصهاي جديد، مشخصات مجوزهاي صادره تغيير يابند. در واقع ايجاد رشته براساس آمايش علمي منطقهاي صورت گيرد. سوم آن كه، بازبيني مجدد درسرفصلهاي دروس دورههاي آموزشي بهويژه كارشناسي و تنظيم آنها براساس اطلاعات علمي (نظري) و عملي مورد نياز و زمينههاي شغلي مرتبط، تجديد نظردر نظام آموزشي، روش تدريس و ارزيابي و سنجش دانشآموزان و دانشجويان براي تقويت و شكوفايي روحيه خلاقيت فراگيران، ضروري است. چهارم اينكه بين وزارتخانههاي، آموزش عالي، رفاه وكارو اموراجتماعي و معاونت راهبردي رياست جمهوري درمديريت و برنامهريزي و سازمان آموزش حرفهاي كشور براي تطابق رشته برنامهريزي روستايي با نياز بازاركار براساس منطقهاي، هماهنگي ايجاد شود و سرانجام، ايجاد وگسترش مفهوم و فرهنگ كارآفريني در محيط دانشكدهها وگروههاي علمي به منظور تربيت و پرورش كارآفرينان دانش آموخته يك انتخاب گريز ناپذيراست.