قوس ساختاري عظيم سيرجان و مباحثي پيرامون منشاء آن

در بخش جنوب شرقي پهنه سنندج- سيرجان، گروهي از عناصر ساختاري شامل گسل ها، محور چين ها، خطواره ها، روند لايه ها و كشيدگي عدسي هاي تكتونيكي همگي بر روي نقشه ها و عكس هاي ماهواره اي منطقه از يك الگوي منحني شكل بزرگ مقياس تبعيت مي كنند. مطالعه تصاوير ماهواره اي و پردازش هاي مرتبط با آن بيان مي دارد كه چرخش ساختارها و واحدهاي سنگي در قالب الگوي تكتونيكي مشخصي قابل تعريف هستند كه به طور كلي ما آن را قوس ساختاري عظيم سيرجان ناميده ايم. تحدب اين ساختار كه به سمت شرق مي باشد توسط سنگ هاي نئوژن با روند كلي شرقي- غربي بريده شده است. اين نقطه دقيقا موقعيتي است كه كربنات هاي فسيل دار ائوسن، روند N340 به خود گرفته اند. اين قوس ساختاري با نقطه تقارن شهرستان سيرجان نيم حلقه اي با شعاع متوسط 90 كيلومتر را مي پيمايد. مطالعات صحرايي در منطقه سيرجان نشان داده كه سنگ هاي دگرگوني در هسته اين قوس ساختاري نيز يك نيم حلقه با ميلي به شرق تا جنوب شرق مي باشد. اين ساختار قوسي، شكل يك نيم گنبد عظيم را دارد كه در هنگام فشردگي منتهي اليه جنوب شرقي پهنه سنندج- سيرجان احتمالا در اواخر ائوسن - اليگوسن شكل گرفته اند. منشاء اين قوس ساختاري در اين مقاله از چند ديدگاه متفاوت مورد بحث قرار گرفته است.