ارزیابی توانایی گیاه علف چشمه در پالایش فاضلاب با كیفیت های مختلف در شرایط آزمایشگاهی

با افزایش فعالیت‌های صنعتی، آلودگی محیط‌زیست یكی از مشكلات پیش‌روی انسان حاضر است. در این بین آلودگی منابع آب و خاك با آلاینده ها و مواد غیرزیستی یك مشكل جهانی زیست محیطی است. تصفیه هم‌زمان آلودگی‌های چندگانه با استفاده از روش‌های شیمیایی و سنتی هم از نظر تكنیكی مشكل بوده و هم پرهزینه می‌باشد. به همین منظور تكنولوژی نوظهور گیاه پالایی برای پالایش آلودگی‌های خاكی، زیرزمینی و فاضلاب به دلایل كم هزینه بودن و پایین بودن تكنولوژی مورد نیاز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجاكه در فرآیند گیاه پالایی، یكی از مهمترین نكات متضمن موفقیت و پاسخ دهی مناسب، انتخاب گیاه كارا و متناسب می باشد كه قابلیت رشد در فاضلاب را داشته و بتواند در طی رشد خود با انتقال مواد و آلاینده های نامطلوب به اندام های خود، پالایش فاضلاب، تصفیه زیستی بهینه، ارزان و آسان شكل گیرد. علف چشمه به عنوان یك فیلتر زیستی در سیستم های آب كشت دارای قابلیت بالای حذف مواد معلق و مواد مغذی آب است. وجود دو سیستم ریشه ای در این گونه، به گیاه این اجازه را می دهد كه مواد مغذی را بر اساس شرایط محیطی جذب و منتقل نماید. نظر به اینكه تاكنون مطالعه ای جامع در مورد كارایی گیاه علف چشمه برای پالایش فاضلاب در دنیا و خصوصاً ایران انجام نشده است و از طرفی نیز با توجه به توانایی بسیار مناسب این گیاه برای رشد در شرایط مختلف محیطی، در صورت اثبات توانایی آن برای پالایش فاضلاب، می توان از این گیاه به عنوان یك گزینه جدید و مناسب جهت پلایش فاضلاب های شهری و صنعتی بهره برد. لذا در این تحقیق به منظور بررسی توانایی گیاه علف چشمه و ارزیابی چگونگی تأثیرپذیری متقابل فاضلاب (با كیفیت های مختلف رودخانه قره سو كرمانشاه) و گیاه، آزمایشاتی در قالب چهار تیمار آب با كیفیت های مختلف، در سه تكرار انجام شد. نتایج آنالیز آماری پارامترهای كیفی فاضلاب اندازه گیری شده در پایان رشد گیاه نشان داد كه بین تیمارهای مختلف در سطح 1% اختلاف معنی دار وجود دارد. اندازه گیری شاخص های كیفیت آب تیمارها در مراحل مختلف رشد گیاه، حاكی است كه این گیاه از پتانسیل بالایی در پالایش زیستی فاضلاب و مواد مغذی موجود در آب برخودار است. بطوریكه در نتیجه استقرار و رشد علف چشمه در آلوده ترین قسمت فاضلاب رودخانه، میزان نیتریت، كل فسفر، كل ازت، COD و BOD به ترتیب برابر با 29/8، 2/16، 3/24، 0/12 و 6/10 درصد كاهش یافت و تنها مقدار نیترات برابر با 6/16 درصد (در نتیجه رخ دادن پدیده دینیتریفیكاسیون) افزایش نشان داد.