تجزیه زیستی فنانترن توسط سویه‌ای از سودوموناس استوتزری با توانایی تولید آنزیم كاتكول 2 و 3 دی‌اكسیژناز

هیدروكربن‌های آروماتیك چند حلقه‌ای تركیبات سمی هستند كه به طور گسترده‌ای در محیط پراكنده شده‌اند. به دلیل ساختار پایدار و مقاومت بالایی كه این تركیبات در برابر تجزیه دارند از نگرانی‌های عمده سازمان‌های حفاظت از محیط‌ زیست به شمار می‌روند. روش پاك‌سازی زیستی نسبت به سایر تكنولوژی‌هائی كه برای برطرف‌سازی این قبیل آلاینده‌ها به‌كار می‌روند ارزان‌تر و ایمن‌تر می‌باشد. فرضیات در مطالعه حاضر پس از جداسازی‌ باكتری‌های تجزیه كننده فنانترن از خاك پالایشگاه اصفهان، ایزوله‌هایی با توانایی تولید آنزیم كاتكول 2 و 3 دی‌اكسیژناز مورد شناسایی فنوتیپی و ژنوتیپی قرار میگیرند. مواد و روش‌ تحقیق پس از جمع آوری خاك آلوده به تركیبات نفتی از پالایشگاه اصفهان، غلظت فنانترن در نمونه اندازه‌گیری شد. جداسازی باكتری‌های تجزیه كننده به روش غنی‌سازی در محیط كشت پایه نمكی حاوی mg/l 50 فنانترن انجام گرفت. به منظور سنجش تولید آنزیم كاتكول 2 و 3 دی‌اكسیژناز از محلول mM100 كاتكول استفاده شد. تولید بیوسورفكتانت به روش‌های فروپاشی قطره و اسلاید شیشه‌ای مورد سنجش قرار گرفت. ایزوله‌های تولید كننده آنزیم با استفاده از تست‌های بیوشیمیایی و آنالیز توالی ژن 16S rDNA شناسایی شدند.نتایج غلظت فنانترن در نمونه خاك 50/72 میلی‌گرم بر كیلوگرم گزارش شد كه بیشتر از حد مجاز بود. پس از 5 هفته غنی‌سازی در محیط كشت حاوی فنانترن به عنوان تنها منبع كربن، 6 ایزوله جداسازی شدند. تنها یك ایزوله قادر به تولید آنزیم بود كه به عنوان سودوموناس استوتزری سویه ATAI21 شناسایی شد و با شماره دسترسی KF113845در پایگاه NCBI به ثبت رسید. سویه مذكور قادر به تولید بیوسورفكتانت بود و حداكثر غلظت قابل تحمل فنانترن توسط آن، 800 میلی‌گرم بر لیتر گزارش شد.