بررسي پديدارشناسانه رابطه انسان و محيط در معماري موزه بر اساس ديدگاه اسلامي

در شهرهاي جوامع سنتي و ديني هميشه بناهاي عمومي و شاخص نقش ويژه اي در بيان ارزشها مشترك آن جامعه و حفظ و اشاعه آن را به عهده داشتند؛ كه با ظهور مدرنيسم و تغيير رابطه انسان با عالم، بخشي قابل توجهي از اين رسالت مهم به، پديدهاي نو ظهور با نام موزه محل منتقل گرديد. موزه معاصر با عنايت به تعريف ايكوم، نهادي است كه با منجمد كردن اثر و قطع ارتباط آن با عالم هستي، شناختي ناقص از هستي به دست داده و ارزشهاي والا به هدف توجه به حقايق هستي در دنياي مدرن ديگر جايي براي عرضه ندارند. اين مقاله با روش تفسيري - تاريخي به مطالعه در خصوص ويژگيهاي مختلف موزه اعم از خاستگاه لغوي و ريشه و بنيان هاي پيدايش آن پرداخته و سير تطور آن در دوران سنت تا تولد موزه با مفهوم مدرن ميپردازد. نتيجه پژوهشها در اين نوشتار نشان ميدهد، كه با توجه به گسترش سيطره دنياي مدرن، پذيرش موزه از طرف نسل امروز در جهت فراهم كردن بستر شناخت و انتقال ارزشها غيرقابل انكار است. ولي نوع شناخت در آن كه ناشي از نگاه منقطع گرا و انسان محور مدرن است، به عنوان بزرگترين نقص قابل بازنگري است. بدين منظور براي نزديك شدن به شناخت حقيقي به مفهوم ذكر در فرهنگ اسلامي توجه شده و بر اساس آن رابطه اي مناسب براي انسان-موزه وطبيعت تعريف مي گردد كه در آن اين سه در تعامل باهم به وحدت ميرسند. نگاه ما به موزه جديد با تئوري شبكه وحدت گراي چندلايه مطرح ميشود كه سامانهاي است كه ساختمان موزه در هسته سامانه به عنوان نظام دهنده و تعريف كننده دنياي اطراف و در تعامل با آن است.