مسائل سياستي بدخيم و ضرورت بازنگري در الگوهاي سنتي روابط دولت- ملت در ايران

از آغاز پيدايش جامعه سياسي، تأمل درباره الگوي روابط دولت-ملت از دغدغههاي انديشهورزان بوده است. عواملي مثل ظهور نحلههاي فكري نوين و تحولات ساختاري لزوم پرداختن بدان را دوچندان ساخته است. ازجمله اين تحولات ظهور فرايند صنعتي شدن و پساصنعتي شدن است كه با تغيير كارويژهها و تواناييهاي دولت و ملت، آثار عميقي بر مناسبات آن دو داشته اند كه مواجهه با آنها به الگوي تازهاي از روابط دولت-ملت نيازمند است. مسائلي مانند تغييرات اقليمي، مسائل زيستمحيطي، آسيبهاي اجتماعي اعتياد، طلاق، قاچاق كالا، تنزل فزاينده سرمايه اجتماعي-سياسي نهادين، قانونگريزي، بيكاري، ركود تورمي و بسياري ديگر از موضوعات سياست زندگي، مسائل سياستي بدخيم خوانده ميشوند كه به دليل شناسههاي پيچيدگي فراوان، چند علتي بودن، مقاومت در برابر راهحلهاي سنتي، فراتر رفتن از ظرفيت يك سازمان معين، فقدان اجماع درباره علل تكوين و شيوههاي مواجهه با آنها، برخورداري از نتايج غير قابل پيشبيني، مداخله ذينفعان بسيار و لزوم تغيير رفتار شهروندان، بازانديشي در الگوهاي پيشين روابط دولت-ملت را ضروري ساختهاند. اين مقاله كه با الهام از نظريه ريتل و وبر در خصوص چگونگي مواجهه با مسائل سياستي بدخيم و با رويكرد توصيفي- تحليلي و تحليل ثانويه دادههاي مربوط به وضعيت اين مسائل در ايران نگاشته ميشود، بدين پرسش ميپردازد كه مقابله با مسائل سياستي بدخيم با كدام الگوي روابط دولت-ملت تناسب دارد؟ فرضيه نوشتار بر اين گزاره استوار است كه ماهيت مسائل سياستي بدخيم لزوم بازنگري در الگوهاي سنتي روابط دولت-ملت را ضروري ساخته و از بين الگوهاي اقتدارگرايانه، رقابتي و همكارانه با الگوي همكارانه متناسب است كه باعث تحول در روابط بين دولت-ملت شده و موجب مشاركتپذيري بيشتر مردم در مسائل سياستي و تمركز بيشتر بر مسائل واقعي زندگي )سياست زندگي( و كاهش فزاينده خصلت مونوكراتيك ساختار قدرت سياسي ميشود. كليدواژه: مسائل سياستي بدخيم، دولت، ملت، ايران، روابط دولت-ملت