شماره ركورد كنفرانس :
3687
عنوان مقاله :
درآمدي برمفهوم دولت از منظر قرآن و روايات
پديدآورندگان :
فاتحي ابوالقاسم Fatehi.ab@gmail دانشگاه علامه طباطبائي (ره) , ابوالقاسمي محمدجواد Mj-abolghasemi@yahoo. com دانشكده حديث
كليدواژه :
مفهوم دولت , وجوب دولت , قرآن , روايات
عنوان كنفرانس :
همايش ملي بررسي نظري و عملي روابط دولت و ملت در ايران: گذشته، حال، آينده
چكيده فارسي :
هدف نهايي مقالهي حاضر شناخت اجمالي مفهوم و انديشه دولت از منظر قرآن و روايات است . روش استفاده شده كتابخانه اي است.در اين مقاله منظور از مفهوم و انديشه دولت بررسي وجوب ، ضرورت ، اهميت و نيز نوع مدل نظام رهبري (امامت ) در چاچوب مباني بينشي اسلام و نصوص قطعي آن مانند قرآن و سنت و سيره معتبر پيامبر و امامان معصوم (عليهم السلام) است. پرسش اصلي مقاله اين است كه در باره مفهوم دولت و نيز وجوب و ضرورت آن و نيز نوع مدل رهبري چه نظام فكري و انديشه اي از قرآن و سيره پيامبر (ص) قابل بهره برداري است؟ نتايج نظري نشان مي دهد:
1- سنت و سيره پيامبر اكرم (ص) از همان آغاز كه از مكه به مدينه هجرت فرمودند، گواهي ميدهد كه آن حضرت به دنبال تشكيل حكومت بودند. اين مبنا و ملاك مورد قبول متفكران اسلامي اعم از شيعه و سنّي در تشكيل دولت اسلامي است.
2- پس از وفات آن حضرت (ص) هيچ يك از مسلمانان در ضرورت و وجوب تشكيل حكومت اسلامي و نياز جامعه به امامت و رهبري شك نكرده و ترديدي به خود راه ندادهاند،
3- اختلافنظر بين فرقههاي مختلف اسلامي در اين است كه آيا پيامبر اكرم(ص) پس از خود اميرالمؤمنين (ع) را به عنوان والي و حاكم مسلمين تعيين نموده، يا اينكه تعيين خليفه را به مسلمانان واگذار كرده است.
4- طبق نظر اهل سنت، تعيين خليفه به شورا و گزينش اهل حل و عقد واگذار گرديده، اما به عقيده شيعيان اماميه پيامبر اكرم (ص) كه خود داراي مقام ولايت و مصداق «النَّبيُّ أولي بالمؤمنينَ مِنْ أَنْفُسهم» (قرآن 6:33) بود، تكليف حاكم بعد از خود را مشخص كرد.
5- دانشمندان شيعه مدل «نظام امامت» و دانشمندان سنّي مدل «نظام خلافت» را ارايه دادند.
واژگان كليدي: مفهوم دولت ، وجوب دولت ،قرآن، روايات