بررسي سير ورود استعمارگران اروپايي در اقيانوس هند، درياي مكران و خليج فارس از آغاز تا امپرياليزم انگليس

با آغاز عصر اكتشافات جغرافيايي، جهاني شدن روابط بين الملل نيز گسترش بيشتري پيدا كرد. در اواخر قرن پانزدهم و اوايل قرن شانزدهم با انجام سفرهاي اكتشافي توسط اروپاييان، كشف آمريكا و ديگر نقاط مجهول براي اروپاييان و سرانجام اثبات كرويت زمين، براي اروپاييان ثابت شد كه زمين پهناور و بزرگ چندان بزرگ و دست نيافتني هم نيست و مي توان براي حداقل تصاحب قسمت هاي بزرگي از آن كوشيد. راه دست يابي بدين مقصود تأسيس ناوگان دريايي و ايجاد امپراتوري هاي دريايي بود. تأكيد بر ناوگان دريايي و تلاش براي ايجاد امپراتوري دريايي را بايستي از خصوصيات قرون جديد اروپا دانست. اين دو عامل در عمل در خدمت دو امر ديگر يعني تصرف زمين و تجارت كالا بودند كه در مجموع در كردار و پندار اروپاييان پديده اي به نام استعمار را موجب شد. در حالي كه چنين جرياني در اروپا وجود داشت، دولت هاي بزرگ آسيايي چون ايران، عثماني، هند، چين و... هيچ عنايتي به ناوگان دريايي خود و توسعه آن نداشتند و سرانجام آنان كه به سراغ دريا نرفته بودند از دريا به سراغشان آمدند. اغلب كشورهاي اروپايي كمابيش به نيروي دريايي، تجارت دريايي و امپراتوري دريايي توجه داشته اند كه سرآمد همه ي آنها انگلستان گرديد. قاره آسيا هم براي قرون متمادي منبع اخذ بسياري از كالاهاي باارزشي بود كه در اروپا طالبان فراواني داشت. با شروع عصر اكتشافات جغرافيايي و باز شدن پاي استعمارگران اروپايي به اين قاره، بسياري از نواحي اين قاره چه به صورت مستقيم و چه به صورت غيرمستقيم تحت سلطه كشورهاي اروپايي درآمد. در اين ميان آوازه ثروت هاي افسانه اي هندوستان كه خود نيز از اسباب و علل كشاندن اروپاييان به آسيا شده بود بسياري از اين كشورها را به سوي اين سرزمين و متعاقبا ايران كشاند. مقاله حاضر مي‌كوشد به سوابق حضور استعمارگران اروپايي در درياي مكران و بلوچستان بپردازد و نقش حضور اين استعمارگران را در تحولات اين منطقه مورد ارزيابي قرار دهد.