آزمون تجربي سه تئوري رقيب سرمايه انساني، علامت­دهي و مدرك­گرايي در ميان كارگاه­هاي صنعتي ايران

يكي از موضوعاتي كه از ديرباز در حوزه آموزش مطرح است، رابطه بين تحصيلات و دستاوردهاي بازار كار مي‌باشد. نظريه سرمايه انساني، نظريه علامت‌دهي بازار و نظريه مدرك­گرايي، سه نظريه رايج در اين رابطه مي‌باشند. هر سه نظريه رابطه مثبت بين سطح تحصيلات و دستمزدها را تأييد مي‌كنند، اما هر كدام از آن‌ها به گونه‌اي متفاوت اين رابطه را توجيه مي­نمايند. تئوري سرمايه انساني بيان مي­كند كه آموزش به طور مستقيم سرمايه انساني افزاينده بهره­وري اايجاد مي­كند، كه اين افزايش بهره­وري به افزايش دستمزد در بازار كار منجر مي­شود. تئوري علامت­دهي يك نظريه در نقطه مقابل تئوري سرمايه انساني است و بيان مي­كند كه تحصيلات تنها نشانه وجود سرمايه انساني ذاتي است و نه دليل قطعي براي افزايش بهره­وري. تئوري مدرك‌گرايي ييش فرض مشتركي با نظريه علامت­دهي بازار دارد. به اين صورت كه بر اساس اين تئوري نيز، تحصيلات تأثير معني‌داري بر بهبود عملكرد اقتصادي افراد در مشاغل خود ندارد. در حالي كه هر دو نظريه بر اين باور هستند كه تحصيلات مستقيماً موجب افزايش بهره‌وري نمي‌شود، نظريه مدرك‌گرايي يك گام فراتر گذاشته و تاكيد مي­كند كه سطح تحصيلات ارتباطي با توانايي‌هاي ذاتي افراد نيز نداشته و ارتباط بين تحصيلات و دستاوردهاي اجتماعي‌ـ‌اقتصادي از كانال افزايش بهره‌وري اقتصادي رخ نمي­دهد. طبق اين نظريه، اين رابطه از بحث‌هاي سرمايه فرهنگي مشتق شده است. هدف از اين مطالعه آزمون اين سه تئوري با بكارگيري داده­هاي تلفيقي از كارگاه­هاي صنعتي ايران در سطح كد ISIC چهار رقمي و در سال­هاي 1382 تا 1392 است.