شاخصه ها و ويژگي هاي تربيت فرزند به سبك اسلامي از نگاه نهج البلاغه

مقوله تربيت از ابتدايي‏ ترين و اساسي‏ ترين نيازهاي زندگي بشري است و حضرت علي(ع) و فرزندانش بهترين الگو براي تربيت فرزند مي باشند. هدف از نگارش اين مقاله، ارائه تصويري از نظام تعليم و تربيت به سبك اسلامي طبق سيره تربيتي امام علي (ع) در نهج‏البلاغه به سبك كتابخانه اي و استفاده از روش توصيفي- تحليلي مي باشد. در بيان مسئله بايد گفت: تربيت مبتني بر اسلام، مثلثي است كه سه ضلع آن رفتار، فرايندهاي ذهني (معرفت و شناخت) و تمايلات و انگيزه هاست. هر ويژگي داراي ماهيتي هنجاري، و ناظر به بايدهاست؛ از اين جهت با شاخصه يا مبنا كه خود منشأ اشتقاق ويژگيهاست و ماهيتي كاملاً توصيفي دارد، متفاوت است. از منظر امام(ع) پدر و مادري كه به موقع به تربيت فرزند بپردازند، زحمت و هزينه كمتري را متحمل خواهند شد؛ زيرا تربيت فرزند در دوران خردسالي و نوجواني و حتي جواني، بسيار آسان تر از تربيت فرزند در دوران ميان سالي است. درسيره تربيتي علوي (ع) مواردي همچون تعليم حكمت، اشاعه تقوا، پرستش خدا و ....مشاهده مي شود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه مهمترين شاخصه هاي تربيت ديني از منظر امام عبارت از: اقامه نماز، آموزش قرآن، تعليم دعا، آشنايي با علوم اهل بيت (ع)، رعايت آداب و سنن اسلامي در هنگام تولد فرزند و نيز عبرت گرفتن از روزگار مي باشد. آن حضرت به تربيت نوجوانان هم توجه ويژه اي فرموده و سنين بلوغ را از مهمترين دوران رشد و تربيت جسمي و روحي نوجوانان دانسته اند. از اين رو نحوه تقابل نوجوانان با مسائلي از قبيل: گناه، دوست يابي، سياست، عبادت و الگوپذيري از نظر امام بسيار مهم جلوه مي نمايند.