ارزيابي مديريت ريسك و بحران مخاطرات طبيعي در كاربري‌هاي شهري

شناخت و تعيين ميزان آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري در برابر زلزله به‌منظور برنامه‌ريزي و مديريت بحران قبل از وقوع زلزله همواره يكي از دغدغه‌هاي اصلي برنامه ريزان و مديران شهري بوده است. اين پژوهش با هدف ارائه الگويي مناسب جهت ارزيابي وضعيت آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري در برابر زلزله، بافت‌هاي شهري منطقه 9 تهران را مورد مطالعه قرار داده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع كاربردي بوده و بررسي در آن به روش توصيفي – تحليلي انجام شده است. به‌منظور نيل به اهداف پژوهش ابتدا معيارهاي مؤثر در آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري در برابر زلزله شناسايي گرديده، سپس با بهره‌گيري از مدل تحليل سلسله‌مراتبي فازي و نرم‌افزار Matlab، ارزش و اهميت هر يك از معيارها تعيين شده، در مرحله بعد نتايج حاصل از فرآيند Fuzzy AHP با لايه تراكم جمعيت، تراكم ساختماني، شبكه دسترسي و معابر، قدمت ساختمان‌ها، كيفيت ساختمان‌ها، نوع مصالح و سازه‌ها، تلفيق و نقشه ميزان آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري در منطقه تهيه گرديده است. نتايج تحقيق نشان داده كه از ميان معيارهاي تأثيرگذار، معيارهاي شبكه دسترسي معابر و تراكم ساختماني داراي بيشترين اهميت بوده و نيز تراكم جمعيت كمترين اهميت در ميزان آسيب‌پذيري بافت‌هاي شهري را داشته‌اند. همچنين نتايج پژوهش نشان داده است كه ميزان آسيب‌پذيري در قسمت شمالي و مركزي بيشتر از ساير مناطق بوده است. با توجه به نتايج به دست آمده از لايه رقومي بافت‌هاي شهري با انجام برنامه‌ريزي‌هاي صحيح قبل از وقوع و نيز داشتن طرح‌هاي مديريتي پس از بحران مي‌توان به ميزان قابل‌توجهي از تلفات و خسارات ناشي از پيامدهاي خسارات ناشي از زلزله كاهش داد.