مديريت ژئوتوريسم ونقش آن در توسعه پايدار ومديريت گردشگري

دردهه هاي اخير اهميت گردشگري در سطح بين المللي هم از لحاظ تعداد گردشگران وهم ازلحاظ درامد ارزي به طور بي سابقه اي در حال افزايش بوده است ( (Thomas et al…2005. بنابراين سياست گذاران و برنامه ريزان هر كشور بايد براي افزايش درامد از طريق گردشگري برنامه ريزي كنند و در عين حال بايد توجه داشته باشند كه اين افزايش نبايد به بهاي مخاطره افتادن توسعه پايدار گردشگري صورت پذيرد. (papatheodorou,2005:11). زمين گردشگري يا ژئوتوريسم از دو بخش ژئو و توريسم تشكيل شده است. بخش ژئو جاذبه هاي زمين شناسي، ژئومورفولوژي را شامل مي شود و بخش توريسم ان به عنوان موضوعي چند رشته اي، تمام زيرساختهاي مختلف گردشگري از جمله مديريت ، اقامت و.. را شامل مي‌شود (نكويي صدري،1388 : 22)ژئوتوريسم علم بررسي و بهره گيري شكل هاي ناشي از فرايندهاي بيروني در جهت توسعه گردشگري است(شايان،1385:221). موضوع گردشگري زمين شناختي و حفظ ميراث زمين رسما از زماني مطرح شد كه يونسگو با معرفي يك عنوان جديد ودر علوم زمين تحت عنوان ژئو پارك از سازمانها و مراكز زمين شناسي كشورهاي مختلف دعوت به همكاري دراين زمينه نموده است.( كاظمي،1388). امروزه مقوله توسعه پايداربه عنوان يك موضوع حساس و سرنوشت ساز درهمه جوامع مطرح است.توسعه پايدار عبارت از توسعه اي كه نيازهاي كنوني جهان را تامين كند بدون ان كه توانايي نسل هاي اتي را در براوردن نيازهاي خود به مخاطره افكند واين كه توسعه پايدار رابطه متقابل انسان وطبيعت در سراسر جهان استunesco,1997:17 ) ( به عبارتي ديگر توسعه پايدار رويكردي است كه به دنبال افزودن سود خالص توسعه اقتصادي با درنظر گرفتن نگهداري و حفظ كيفيت منابع طبيعي در طول زمان استpearce and kevvy,1990) ). به طور كلي توسعه پايدار فرايندي است كه اهداف اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي را در هرجا كه ممكن است از طريق وضع سياست ها و انجام اقداماتي لازم وعملياتي باهم تلفيق مي كند.(زاهدي و نجفي،1385:62).توسعه پايدار به عنوان يكي از اهداف مهم ژئوتوريسم ها در پي توانمند سازي اقتصادي و اجتماعي جامعه نوين مي باشد.بي توجهي و سهل انگاري در فعاليتهاي ژئوتوريستي و اكوتوريستي خطرات بسيار جدي براي اجتماعات حيات وحش و گونه هاي گياهي و ديگر عوارض طبيعي دارد وممكن است تغييرات اكولوژيكي در محيط زيست گردد.(ادينگون،1995).دركشور ايران با وجود تنوع در ويژگي چشم انداز ها ومكان هاي ژئومورفولوژيك وپتانسيل بالا در اين زمينه توجه به جنبه هاي مديريت و توسعه پايدار توجه چنداني صورت نگرفته شده است.پديده هاي زمين شناسي بر پايه ارزش انها براي گروههاي سني وكاري وهمچنين گرايش انها براي گردشگري درون مرزي و برون مرزي به 6 گروه:بي همتا بودن،تك پديده استاني،كم ياب بودن،الگو وشناساگر،چندگوني ونوزنده تقسيم شده است.(نبوي، 1378). بطوركلي مطالعات در مورد ژئوتوريسم و توسعه پايدار براي اولين بار در سطح ملي در مقياس بزرگ بوسيله اتحاديه صنعت مسافرت و سفر جغرافيايي امريكا صورت گرفته كه دران به پايداري محيط و توسعه همه جانبه پرداخته شده و حتي به مسائل فرهنگي اهميت داده شده است.