تأثير مجراي پلكاني بر پديده كاويتاسيون در سرريز شافتي گلو كوتاه

The Effect of Step Entry in Cavitation in Long Throated shaft spillway

با توجه به به بالا بودن نياز به آب و نيز فرسايش روز افزون خاك در مناطق مختلف لزوم احداث سد كاملاً محسوس مي باشد. هر سازه بايد بتواند حجم آب مازاد ناشي از سيلاب را از خود عبور دهد كه بدين منظور از سازه‌هاي مختلفي مانند انواع سرريز بهره گرفته مي شود. سرريز شافتي عبارتست از سرريز جداگانه اي كه مي تواند جايگزين سرريز جانبي گردد. اين سرريز از يك دهانه دايروي، يك تبديل دايروي قائم و يك تونل تحت فشار افقي (يا تقريباً افقي) كه نهايتاً آب را از مخزن سد به پايين دست منتقل مي كند، تشكيل مي شود. سرريز شافتي از يك تاج دايره اي تشكيل مي گردد كه جريان را به يك محور مايل يا قائم هدايت مي نمايد. محور ذكر شده به يك تونل با شيب كم متصل است. در اين تحقيق جهت بررسي پديده كاويتاسيون مجراي پلكاني و گرداب شكن برروي هيدروليك سرريز شافتي ازمايشات متعددي با انواع گرداب شكن و با انواع مجراي پلكاني انجام پذيرفته است. كه نتايج حاصل نشان مي دهد كه بعداز انجام نزديك 215 آزمايش بهترين مجراي پلكاني مربوط به مجراي 12 پلكان و گرداب شكن با ارتفاع و طول كم با آرايش 6 تايي است كه باعث افزايش دبي عبوري به ميزان 23% مي گردد. لازم به ذكر است در اثر بررسي پديده كاويتاسيون مشخص گرديد كه محتمل ترين مكان جهت ايجاد پديده كاويتاسيون در مجراي صاف در 0.33 قسمت انتهايي سرريز است حال انكه استفاده از مجراي پلكاني باعث ميگردد كه پديده كاويتاسيون در 0.25 قسمت انتهايي سرريز ايجاد ميگردد.