بررسي نقش و جايگاه ايدئولوژي در تحولات انقلابي ايران

هدف از اين پژوهش به بررسي نقش و جايگاه ايدئولوژي در تحولات انقلابي ايران پرداخته است . ايدئولوژي يعني مكتبي كه بايدها و نبايدها را مشخص مي‌كند، مكتبي كه انسان را به يك هدفي دعوت مي‌كند و براي رسيدن به آن هدف راهي ارائه مي‌دهد. ايدئولوژي مي‌گويد: چگونه بايد بود، چگونه بايد زيست، چگونه بايد شد، چگونه بايد ساخت (آماده سازندگي)، يعني خود را چگونه بايد بسازيم. درباره ايدئولوژي در انقلاب اسلامي ايران و ارتباط آن با رهبري، كتابها و نوشته هاي فراواني به رشته تحرير در آمده است. ايفاي نقش قابل توجه اسلام شيعي در انقلاب اسلامي ايران توجه محققين را به اهميت فرهنگ، ايدئولوژي و كار ويژه هاي آنها در بسيج، وقوع انقلاب و ماهيت نظام هاي انقلابي جلب كرد، به طوريكه رهيافت تأكيد كننده بر اهميت فرهنگ و ايدئولوژي در انقلاب جايگاه ويژهاي در ميان ساير رهيافتها به دست آورد. در ايران ايدئولوژي با موضوع رهبري و مرجعيت تشيع پيوند عميقي داشت. در حقيقت مرجعيت در رهبري انقلاب اسلامي ايران با پايگاه اجتماعي منحصر به فرد خود در فراگير نمودن ايدئولوژي در انقلاب داشت. ايران بعد از انقلاب، نظام برآمده از انقلاب بر مبناي ايدئولوژي انقلابي شكل گرفت، ايدئولوژي در انقلابي بدون گسترش انديشه و ايدئولوژي جديد، شكل نميگيرد . هر انقلاب، در چگونگي پيروزي آن، نوع حكومت جايگزين و حتي مراحل و تحولات پس از پيروزي نقشي مؤثر دارد. همچنين پيروزي انقلاب نيازمند رهبري است تا بتواند نارضايتي هاي موجود در جامعه را فعال ساخته و با استفاده از نارضايتي و ايدئولوژي جايگزين، انقلاب را به پيش ببرد.