بررسي عوامل موثر بر توزيع درآمد با تأكيد بردرآمدهاي گردشگري در اقتصاد ايران

از آنجايي كه كشور هاي درحال توسعه با مشكلاتي نظير بيكاري بالا، محدوديت منابع ارزي و تك محصولي بودن اقتصاد مواجه مي باشند لذا توجه به توسعه صنعت گردشگري از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد. از آنجايي كه اقتصاد ايران به درآمدهاي حاصل از صادرات نفت وابستگي بالايي دارد و نوسانات قيمت جهاني نفت در طول زمان متغيرهاي كلان اقتصادي نظير توليد ملي، سرمايه گذاري هاي ناخالص، اشتغال و درآمدهاي ارزي را تحت تاثير قرار داده است. لذا به منظور تنوع بخشيدن به منابع رشداقتصادي، درآمدهاي ارزي و همچنين ايجاد فرصت هاي مختلف شغلي در كشور، توسعه صنعت گردشگري از اهميت دو چنداني برخوردار مي باشد. با توجه به اين شرايط و با توجه به اينكه ايران طبق آمار سازمان جهاني جهانگردي داراي رتبه پنجم جاذبه هاي طبيعي و رتبه دهم جاذبه هاي باستاني و تاريخي است و همچنين جمعيت جوان روبه گسترش، نرخ بالاي بيكاري، لزوم افزايش درآمد ارزي و سرمايه گذاري خارجي، توجه بيش از پيش به اين بخش مي تواند زمينه رسيدن به اشتغال كامل، افزايش درآمدارزي، معرفي تمدن و فرهنگ ايراني به جهانيان، تعامل گسترده و سازنده با كشورهاي دنيا، در هم شكستن مرزهاي قومي و اقليتي، را فراهم كند. سرمايه‌ گذاري جهاني در صنعت گردشگري حاكي از آن است كه گردشگري صنعتي از زمره صنايع توزيع‌ كننده درآمد است و هنگامي كه جهانگرد وارد كشور مي ‌شود، در مقابل خدماتي كه به وي ارائه مي‌شود، بايد هزينه پرداخت كند و اين پرداخت ارزي خواهد بود. لذا اين صنعت مي ‌تواند جايگزين اقتصاد تك ‌محصولي يعني درآمد نفتي گردد. مردمان در بسياري از موارد وجود نابرابري را نشانه كاركرد نادرست دولت مي دانند. آنان در پي ايجاد نظامي عدالت محورند و از همين رو در تغييرات نظام سياسي حاكم مشاركت مي كنند. كم بودن فاصله طبقاتي و توزيع درآمد مناسب، از ديدگاه اجتماعي نيز اهميت ويژه دارد. بالا بودن رفاه بخشي از جامعه باعث مي شود كه ديگر بخش ها هم رسيدن به درآمد بالا را هدف قرار دهند. ولي از آن جا كه اقتصاد، ابزارهاي لازم را براي رسيدن به رفاه بالا در اختيار آن ها نمي گذارد، ناهنجاري در جامعه رخ مي نمايد. جرايمي مانند سرقت، اعتياد، فحشا و... پيوند نزديك با نابرابري دارد(كميجاني و نظري، 1387). با اين توضيحات در اين تحقيق بر آن شديم كه به بررسي عوامل موثر بر توزيع درآمد با تأكيد بر گردشگري و اقتصاد با استفاده از الگوي خودرگرسيون با وقفه هاي توزيعي (ARDL) بپردازيم. نتايج حاكي از آن است كه شاخص ضريب جيني هم در كوتاه مدت و هم در بلندمدت متأثر از متغيرهاي لحاظ شده در الگو مي باشد بطوري كه اين شاخص با متغيرهاي نرخ تورم و نرخ بيكاري رابطه مثبت و معنادار و با متغيرهاي درآمدهاي صنعت گردشگري و درجه باز بودن اقتصاد رابطه منفي و معنادار دارد.