بررسي الگوهاي استقرار سكونتگاههاي روستايي بخش رودبار قصران

بدليل گسترش فضايي كلانشهر تهران، سكونتگاههاي روستايي به لحاظ كالبدي، اقتصادي و اجتماعي دگرگون شده و هويت بومي خود را از دست داده است. اين مقاله با هدف دستيابي به بررسي الگوي استقرار سكونتگاههاي روستايي در اين بخش صورت گرفته است. بدين منظور از روش تحقيق توصيفي-تحليلي و با مرور متون ، منلبع و اسناد كتابخانه اي و با استفاده از نرم افزار Arc Gis بهره گرفته است. است . در بررسي اشكال اصلي روستاها از مفاهيم سكونتگاههاي مجتمع يا كانوني و سكونتگاههاي متفرق يا پراكنده و الگوهاي بينابيني (شكل گذار) استفاده مي شود. بعلاوه از لحاظ فرم ممكن است بافت روستا منظم يا نامنظم باشد. يافته هاي تحقيق نشان مي­دهد كه نقش عوامل طبيعي بويژه كوهستاني بودن منطقه و دسترسي به منابع خاك مهمترين عامل در استقرار فضايي روستاهاي بخش رودبار قصران از ابتداي شكل گيري اين روستاها بوده است. هم اكنون نيز با وجود همه پيشرفت­هاي صورت گرفته در عرصه تكنولوژي همچنان نقش و تأثير عوامل طبيعي در اين زمينه غير قابل انكار است.در مجموع بافت اكثرسكونتگاههاي روستايي و خانه هاي دوم رودبار قصران به صورت پراكنده و كانوني مي باشد همچنين داراي معابر ارگانيك و در اكثر موارد داراي الگوي صفحه اي و الگوي خطي و به ندرت شعاعي نيز مي باشند و بيشترين تغييرات در توسعه ي سكونتگاههاي دائم و خانه هاي دوم در شهر اوشان-فشم-ميگون مي باشد. بافت قديم اغلب روستاهاي مجموعه ياد شده نيز ازلحاظ فرم داراي بافت نامنظم، از نظر الگو داراي الگوي مسطح يا صفحه اي (تلي) و از نظر شكل مجتمع يا كانوني هستند و نهايتا بافت غير منظم، عدم رعايت اصول ساخت و ساز مسكن، دوگانگي فضاي سنتي و مدرن، فضاي اجتماعي ناامن و غيرهمگن به عنوان مهمترين ويژگيهاي اين منطقه محسوب مي گردد.