مطالعات اكولوژيكي درختچه دارويي و با ارزش قره قات Ribes biebersteinii جهت كشت و توسعه در ارسباران، مطالعه موردي: شمالغرب ايران، حوضه مردانقم چاي، جنگل ارسباران

گياهان دارويي بعنوان محصولات غيرچوبي جنگلها، در هر منطقه اي بعنوان ذخاير باارزش اكوسيستم مربوط به خود هستند كه در محل ديگري قادر به توليد متابوليت هاي ثانويه آن نيستيم. درختچه گالش انگور صخره اي Ribes biebersteinii ، از گونه هاي باارزش و كمياب جنگل هاي ارسباران است كه بدليل خواص دارويي جالب، مورد توجه مردم بومي و همچنين عطاري هاي شهرستانهاي اطراف ميباشد. لذا اين تحقيق در جنگل ارسباران، حوضه آبخيز مردانقم چاي جهت دست يابي به فاكتورهاي اكولوژيكي مؤثر در استقرار و پراكنش درختچه دارويي گالش انگور صخره اي (قره قات) Ribes biebersteinii ، در ارسباران، حوضه آبخيز مردانقم چاي براي توصيه و توسعه كشت آن در اراضي جنگلي تخريب شده صورت گرفته است. براي نيل به اين هدف، اقدام به برداشت قطعات نمونه اي براي ثبت پوشش گياهي در اشكوب هاي مختلف و فاكتورهاي محيطي گرديد. در اين مطالعه خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك، از افق معدني، زير لايه هوموسي، از عمق 10 -20 سانتيمتري، نمونه هاي خاك برداشت شدند. داده هاي فلورستيكي و محيطي جمع آوري شده با روش آناليز تطبيقي متعارفي (Canoncial Correspondence Analysis, CCA)، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج همبستگي بين فاكتورهاي رويشگاهي و ميزان تغييرات فاكتورهاي محيطي در ارتباط با تغييرات پوشش گياهي نشان داد كه با درصد شن موجود در خاك زير سطحي منطقه همبستگي مثبت و بالايي دارند. ترجيح پذيري اين گونه ها نسبت به خاكهاي لومي و خاك هاي با زهكشي مناسب را نيز مي توان مشاهده كرد. ولي با فاكتورهايي چون اسيديته و درصد رس خاك زيرسطحي پلاتها همبستگي منفي را نشان مي دهد. كشت و توسعه گونه هاي گياهي دارويي بومي در منطقه، بعنوان محصولات غيرچوبي جنگل، از راهكارهاي مورد توجه در كاهش فشار مردم محلي و جنگلنشينان به اكوسيستم هاي جنگلي خواهد بود.