تاثير استفاده از سه نوع پسماند آلي بر غلظت و تغييرپذيري زماني عناصر آهن، روي و مس در يك خاك آهكي

The effect of application of three biosolids on concentration and variation of extractable Fe, Zn and Cu in a calcareous soil

امروزه پسماندهاي آلي به دليل دارا بودن مقادير قابل توجه از عناصر غذايي به طور گسترده‌اي به عنوان كود در زمين‌هاي كشاورزي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. مديريت و استفاده از پسماندهاي آلي صنعتي، كشاورزي و شهري جهت افزايش باروري خاك مورد توجه بسياري از جوامع مي‌باشد. در اين پژوهش تاثير لجن فاضلاب كارخانه پلي‌اكريل در مقايسه با تيمارهاي آلي معمول شامل كمپوست زباله شهري و كود گاوي (در دو سطح 15 و 45 تن در هكتار) بر غلظت آهن، روي و مس قابل عصاره‌گيري توسط DTPA و تغييرات آن‌ها در طي يك دوره 241 روزه در قالب يك طرح بلوك كاملاً تصادفي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين پژوهش نشان داده كه در همه تيمارها مقدار غلظت عناصر آهن، روي و مس قابل عصاره‌گيري افزايش يافته است اما افزايش غلظت روي با تيمار لجن‌فاضلاب و مس با تيمار كود گاوي در مقايسه با شاهد (بدون كاربرد پسماند آلي) معني‌دار نبود. در كل آزمايش كاربرد كمپوست زباله شهري در مقايسه با كود گاوي و لجن فاضلاب غلظت قابليت عصاره‌گيري عناصر مورد مطالعه را به مقدار بيشتري افزايش داد. تغييرپذيري غلظت عناصر در خاك نيز نشان داد در ابتداي پژوهش كاربرد پسماندهاي آلي موجب افزايش نسبي عناصر در خاك در مقايسه با شاهد شده بود اما روند كاهشي غلظت عناصر در طول دوره آزمايش در تمامي تيمارها مشاهده شد.

Organic wastes because of their significant amounts of nutrients and organic matter are widely used as amendments in agricultural soils. Management and use of different organic wastes for increasing soil fertility is interested for many communities and scientists. In this study the effect of sewage sludge of Polyacryl Iran Public Corporation in compared with municipal waste compost and cow manure (all in 15 and 45 tons per hectare) on concentration of extractable Fe, Zn and Cu (DTPA-Extractable) and the concentration changes over a period of 241-day were investigated. The results showed that all treatments increased concentration of extractable Fe, Zn and Cu, but increasing in zinc concentration by application of sewage sludge of Polyacryl company and in copper with cow manure adding were not significant in compared to the control (without the use of organic waste). In generally application of municipal solid waste compost had more effect on concentration of the extracted elements in compared to cow manure and industrial sewage sludge. Assessment of variability in the concentrations of mentioned elements in different treatments also showed that at the beginning of the study, a relative increment was happened with application of organic wastes in soil but a downturn trend in the concentrations was observed over the time.