بهينه سازي الگوي كشت با تأكيد بر پايداري منابع آب و خاك با استفاده از برنامه ريزي آرماني (مطالعه ي موردي: دشت شهركرد، استان چهارمحال و بختياري)

Optimization of cropping pattern with emphasis on sustainable allocation of agricultural lands and water resources using mathematical multi-objective programming (A case study: Shahrekord plain, Chaharmahal-Va-Bakhtiari province)

در اين پژوهش، بهينه سازي الگوي كشت با تأكيد بر پايداري منابع آب و خاك با استفاده از برنامه ريزي آرماني در دشت شهركرد استان چهارمحال و بختياري انجام شد. 120 خاك رخ با فواصل تقريبي 750 متر، حفر و 19 خاك رخ، به عنوان شاهد انتخاب گرديدند. ويژگي هاي فيزيكوشيميايي خاك رخ هاي شاهد تعيين شدند و مطالعات تناسب كيفي اراضي در رابطه با آن ها صورت گرفت. بهينه سازي الگوي كشت براي محصولات عمده ي اين منطقه (گندم، سيب زميني، ذرت علوفه اي و يونجه) با هدف‌هاي بيشينه‌سازي سطح زير كشت و سود خالص صورت گرفت. همچنين، پس از تهيه ي نقشه هاي تناسب كيفي اراضي، با توجه به سطح زير كشت اختصاص يافته به هر يك از كلاس هاي تناسب اراضي، محدوديت هايي (آب، زمين هاي قابل كشت و سرمايه) در فرآيند مدل سازي اعمال گرديد. در نهايت، سطح زير كشت بهينه براي هر محصول تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه در الگوي كشت آرماني- تلفيقي، مجموع اراضي اختصاص يافته به كشت محصولات، 210 هكتار بيش تر از الگوي كشت آرماني است. اين نتايج حاكي از نقش مثبت در نظر گرفتن مطالعات تناسب اراضي در كنار ساير منابع توليد براي استفاده ي بهينه از اراضي قابل كشت مي باشد. همچنين، ميزان مصرف آب در الگوهاي كشت آرماني و آرماني- تلفيقي نسبت به الگوي كشت فعلي، تقريباً 30 درصد كاهش يافته است.