اثر لجن فاضلاب، بيوچار و بقاياي پوسته برنج بر زيست فراهمي برخي عناصر غذايي كم مصرف خاك

Effects of sewage sludge, rice husk biochar and residues on the bioavailability of soil micro nutrients

لجن فاضلاب سرشار از مواد آلي و عناصر غذايي، تاثير مثبتي بر رشد گياه دارد اما تجميع عناصر سنگين نظير سرب، كادميم، كروم، مس، روي و نيكل موجود در آن، استفاده از اين ماده را در كشاورزي محدود مي كند. در مطالعه حاضر به منظور مديريت بهينه استفاده از لجن فاضلاب ، اين ماده همراه با بيوچار و بقاياي پوسته برنج در قالب يك آزمايش فاكتوريل 3×4×3 كاملا تصادفي با لجن فاضلاب در سه سطح (0، 50 و 100 گرم بر كيلوگرم خاك)، بقايا/بيوچار در چهار سطح (شاهد، بيوچار، بقاياي گياهي و بيوچار + بقاياي گياهي) و سه تكرار بكار گرفته شد. نتايج نشان داد كه كاربرد لجن فاضلاب سبب افزايش معني دار قابليت دسترسي فلزات در خاك به ترتيب روي˂ آهن منگنز مس گرديد. اما غلظت كادميم و سرب عصاره گيري شده توسط دي تي پي ا در خاك پس از برداشت گياه لوبيا ناچيز و كمتر از حد كشف دستگاه جذب اتمي بود. پايين ترين غلظت روي، مس و آهن قابل عصاره گيري خاك با دي تي پي ا در تيمار بيوچار + بقاياي پوسته برنج مشاهده شد.

Sewage sludge with a content of high organic matter and nutrients has a positive effect on plant growth, but accumulation of some heavy metals following its application, limits the use of this material in agriculture. In current study, an experiment was designed according to a completely randomized factorial design experiment. Treatments consisted of three levels of sewage sludge (0, 50 and 100 g Kg 1), four level of biochar/residue (control, biochar, crop residues and biochar + crop residues) with three replications. Results indicated that application of sewage sludge significantly increased soil nutrient availability in order of Zn Fe Mn Cu. But concentration of DTPA extractable cadmium (Cd) and lead (Pb) were not detectable in soil with sewage sludge application after harvesting bean. The least amount of DTPA extractable zinc (Zn), copper (Cu) and iron (Fe) were also observed in biochar + crop residues treatment.