اثر روش‌هاي مصرف و منابع روي بر عملكرد و تركيب شيميايي برنج در يك خاك آهكي

Effect of sources and methods of zinc application on yield and chemical composition of rice (Var. Ghasrodashty) in one calcareous soil

كمبود روي بعد از ازت بيشتر از هر عنصر غذايي ضروري رشد برنج ( Oryza Sativa L. ) را محدود مي سازد. ويژگي هايي از خاك نظيرpH (اسيديته) بالا، ماده آلي كم، حضور نسبتاً زياد كربنات كلسيم، غرقاب كردن خاك و همكنش عناصر غذايي نظير فسفر ، احتمال بروز علايم كمبود روي در برنج را افزايش مي دهند. طرح تحقيقاتي در قالب بلوك هاي كامل تصادفي تهيه و بصورت دو آزمايش جداگانه در دو سال با چهارتكرار اجرا گرديد. تيمارهاي اين پژوهش عبارت بودند از مصرف خاكي چهار سطح روي (0، 5، 10 و 15 كيلو گرم روي در هكتار ) از منبع سولفات روي (آزمايش اول) و آغشته نمودن ريشه نشا برنج با تعليق ( سوسپانسيون) اكسيد روي ( 0، 1و2 درصد ) هنگام نشا كاري به مدت نيم ساعت (آزمايش دوم). داده هاي دو سال نشان داد كه اثر سولفات روي بر عملكرد دانه، تعداد دانه در خوشه، درصد ازت، فسفر و پروتئين دانه در سطح پنج و يك درصد معني دار بود. بر اساس نتايج دو سال اثر اكسيد روي بر وزن هزار دانه و درصد پروتئين دانه در سطح پنج و يك درصد معني دار است. از نتايج چنين بر مي آيد كه مصرف عنصر روي در خاك هاي آهكي ضروري است

Zinc is the second element (after Nitrogen) which limits the growth of rice plant. Soil properties such as high pH, low OM content, presence of high CO3Ca, submerging of soil and interaction of P with Zn has severe effect on Zn deficiency and appearance of its symptoms. Two fields experiment were conducted individually. The treatments were as follows: soil application of ZnSO4.7H2O at the rates of 0, 5, 10 and 15 kg zn/ha(first experiment) and insertion of seedling roots in suspension containing 0, 1 and 2 percent Zinc oxide for 30 minutes, before transplanting (second experiment). The experiments were designed as RCBD with 4 replications during 2 years. Data showed that the effect of ZnSO4.7H2O on grain yield, number of grain per spike, N and P was significant (5%) but on protein content of grain highly significant (1%). The effect of zinc oxide on 1000 kernel (grain) weight and protein content were significant at 5 and 1% level respectively. The final conclusion is that, application of Zn in paddy fields of Fars province is essential.