توزيع مكاني و ديناميكي رطوبت سطحي خاك با استفاده از تصاوير ماهواره SMAP در حوزه آبخيز سيمينه زرينه بوكان

Spatial and dynamic distribution of surface soil moisture using by SMAP Satellite images in simine zarine watershed Boukan

رطوبت سطحي خاك بر امنيت غذايي، سلامت انسان و عملكردهاي اكوسيستم تأثير مستقيم دارد. همچنين نقشي مهم را در توسعه و پايستگي رخدادهاي مخرب آب و هوايي نظير خشكسالي، سيل و امواج گرمايي ايفاء مي كند. تاكنون مطالعاتي زيادي در زمينه بررسي رطوبت خاك با استفاده از سنجش از دور صورت گرفته است كه در تمامي آنها از تصاوير ماهواره هاي LANDSAT8, MODIS و... استفاده شده است كه در هريك از تصاوير حاصل از سنجنده هاي اين ماهواره ها، يك باند خاصي توانايي برآورد رطوبت خاك را دارد اما از ماهواره هايي كه به صورت اختصاصي صرفاً براي پايش رطوبت خاك در مقياس جهاني به فضا پرتاپ شده است همانند ماهوارهSMAP متعلق به سازمان فضايي آمريكا كه در ژانويه سال 2015 ارسال گرديد استفاده نشده است. در اين پژوهش تلاش بر اين است كه داده هاي ماهواره SMAP براي پايش تغييرات مكاني رطوبت سطحي خاك در حوزه آبخيز سيمينه و زرينه منطقه نيمه خشك در شمال غربي ايران مورد بررسي قرار گيرد. بدين منظور درصد رطوبت حجمي با دقت 04 /0 سانتي متر مكعب بر سانتي متر مكعب از داده هاي ماهواره اي استخراج گرديد. به ترتيب 123/ 0 و 415/ 0حداكثر و حداقل رطوبت حجمي خاك در منطقه مي باشد. نقشه پراكنش رطوبت سطحي خاك در منطقه تهيه گرديد و نتايج نشان داد كه با گذشت زمان از اوخر فروردين ماه در حوزه آبخيز مورد مطالعه در نواحي شمالي و شمالغربي با توجه به نوع كاربري هاي غالب آن شدت كاهش رطوبت با سرعت بيشتري روبرو است