تغيير شاخص هاي كيفيت خاك در كاربري هاي مختلف اراضي اطراف شهرستان سميرم

Changes in soil quality indices at different land uses in Semirom area

اين مطالعه در كاربري‌هاي مرتع، كشت ديم، باغ، كشت آبي گندم و جو در اطراف شهرستان سميرم انجام شد. نمونه‌برداري بصورت تصادفي و مركب از عمق 15- 0 سانتي‌متري (6 تكرار) انجام و مقادير كربن آلي، معدني‌شدن كربن آلي، كربوهيدرات و پايداري خاكدانه در نمونه‌ها اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كشت آبي منجر به افزايش ميزان كربن آلي خاك در مقايسه با مرتع شده است. بيشترين ميزان كربوهيدرات خاك در كاربري كشت آبي گندم (g kg-1 2) و كمترين آن در كاربري كشت ديم گندم (g kg-1 94/0) مشاهده شد. ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها در كاربري‌هاي باغ، كشت آبي گندم و كشت آبي جو بيشترين و در كاربري كشت ديم- گندم كمترين ميزان را دارا بود. نتايج اين پژوهش نشانگر كيفيت بهتر خاك در كاربري‌هاي باغ و كشت آبي بود در حاليكه اراضي كشت ديم خاك از كيفيت ضعيف‌تري برخوردار بود. همچنين در بين شاخص‌هاي مورد بررسي كربوهيدرات حساسيت بيشتري به تغيير كاربري اراضي نشان داد.

The study was conducted in five different land uses as pastures, orchards, rain fed farming, irrigated cultivations of wheat and barley with 6 repetitions around the Semirom city. A composite random soil sampling was done from the depth of 0-15 cm. Soil properties such as soil organic carbon (SOC), carbohydrates, organic carbon mineralization and wet aggregate stability were measured in each land use. The results showed that organic carbon (OC) increased significantly in irrigated cultivation as compared to pasture. However particulate organic carbon was lower in rain fed farming compared with pasture. The highest carbohydrate amounts were observed in the irrigated wheat field (2 g kg-1) while the lowest values were belonged to the rain fed wheat cultivations (0.94 g kg-1). The orchard and irrigated wheat and barley land uses had the highest mean weight diameter (MWD) of soil aggregates and the lowest values were obtained in the rain fed wheat and barley farming. Overall, the survey results indicate a better soil quality of the orchards and irrigated farmlands, whereas the rain fed farmlands had more feeble soil quality as compared to other investigated land uses. Carbohydrate showed greater sensitivity to land use changes. Therefore, this parameter is a better indicator as compared to other investigated indicators for evaluating soil quality in the studied area.