اثرات تغيير اقليم بر شورشدن ثانويه خاك در اراضي فارياب تحت كشت گندم

The effects of climate change on secondary soil salinization in irrigated wheat fields

خاك‌هاي تحت آبياري مناطق خشك همواره در خطر شورشدن ثانويه خاك هستند. علاوه بر عوامل مديريتي، تغييرات اقليمي نيز مي‌توانند مستقيم يا غيرمستقيم اين روند را تشديد نمايند. در اين پژوهش براي ارزيابي اثرات غيرمستقيم تغييرات اقليمي بر شورشدن خاك در اراضي فارياب تحت كشت گندم، تعداد 10 مزرعه در دشت سبزوار مورد ارزيابي قرار گرفتند. براي ارزيابي كسر آبشويي از دستگاه تعيين‌گر جبهه رطوبتي استفاده شد. يك رابطه تجربي بين كسر آبشويي، شوري آب آبياري و شوري خاك بدست آمد. با استفاده از اين رابطه و كموگراف معرف دشت، مقادير شوري خاك و كاهش عملكردگندم براي سال‌هاي 2050 و 2070 بدست آمد. پيش بيني مي شود در اين سال ها به شكل ميانگين به ترتيب 5/ 1 و 4/ 2 واحد به شوري آب آبياري افزوده شود. تاثير اين افزايش شوري در خاك هاي مزارع تحت كشت گندم منجر به كاهش توليد گندم در مزارعي خواهد شد كه هم اكنون شوري آب در آن ها موجب كاهش عملكرد قابل ملاحظه اي نشده است.