تدوين راهنماي طراحي شهري با محوريت پدافند غير عامل، نمونه موردي خيابان امام خميني شهر مشهد

مخاطرات و تهديدها به عنوان واقعيتي موجود و ممكن، يكي از اركان جدايي ناپذير نظام زيست و فعاليت هستند كه در صورت بروز به صورت مستقيم و غيرمستقيم بر سازمان فضايي ـ كالبدي و تعاملات اجتماعي ـ اقتصادي موجود در پهنه سرزمين تاثير مي گذارند. انجام اقدامات دفاع غيرعامل، در ابعاد گوناگون خطر اعم از سوانح طبيعي يا حملات نظامي، در راستاي حفاظت از دستاوردهاي توسعه ارتقاء سطح پايداري آن موضوعي بنيادي است. در اين بين نقش شهرها به عنوان حلقه ارتباطي و كانون انسجام منطقه اي و پسكرانه هاي روستايي حائز اهميت است لذا ضرورت توجه به ملاحظات امنيتي و پدافندي در طراحي آنها بسيار حياتي و مهم است. از آنجا كه بعضاً ملاحظات پدافندي فارغ از اصول زيبا شناسانه است و عموما در سطح شهرها و مراكز امنيتي از گونه هاي تيپ اقدامات تاميني بهره گرفته مي شود، ضرورت بازنگري در ساختار و نحوه اجراي اين دستور العمل ها در جهت پيش برد اهداف عاليه طراحي شهري كه سعي در ارتقاء كيفيت هاي محيطي داشته و با نيازهاي روحي و كيفي انسان ها سروكار دارد احساس مي شود. اين موضوع در مورد كلانشهر مشهد، با توجه به وجود بارگاه مقدس رضوي و حضور انبوه زائران، موقعيت ژئوپلتيك آن در آسياي ميانه، محور توسعه شرق ايران، تمركز شديد انسان و فعاليت، تمركز شريان هاي حياتي و ... از اهميت خاصي در سطح ملي برخوردار است. در اين پژوهش سعي شده است، ضمن شناسايي و طبقه بندي انواع مخاطرات و تهديدها و با استفاده از تجارب بدست آمده از حملات تروريستي صورت گرفته در جهان به تدوين شاخص هاي كيفي ارزيابي آسيب پذيري پرداخته و سپس در محور امام خميني(ره) به عنوان يكي از محورهاي شاخص و استراتژيك شهرمشهد به لحاظ استقرار كاربري هايي همچون كنسولگري، اتاق تعاون و بازرگاني استان در برابر تهديدات تروريستي با استفاده از مشاهدات ميداني و مصاحبه با متخصصين حوزه امنيت به شناخت موضوع پرداخته و بر اساس تكنيك swot به تحليل مي پردازد. سپس راهنماي طراحي شهري با محوريت پدافند غير عامل در راستاي ارتقاء ايمني جامعه و فضاي شهري محور امام خميني ارائه مي-شود.