الگوي ايراني شورورزي يك راهكار تطبيق محيطي

مشكل شوري منابع آب و خاك يكي از تهديدهاي اصلي توسعه كشاورزي در كشور است. تخمين زده مي‌شود كه بين 30 تا 50 درصد اراضي تحت آبياري در كشور به درجات مختلف شوري مبتلا هستند. توليد محصولات كشاورزي در اين اراضي به‌ناچار مستلزم آبشويي براي كنترل شوري منطقه ريشه است. هر چه تحمل به شوري محصول كمتر باشد، نياز آبشويي براي كاهش شوري منطقه ريشه افزايش مي‌يابد. افزايش مصرف آب شور به معني افزايش ورود نمك به خاك است. اين در حالي است كه انتخاب محصولات متحمل به شوري و نيز گياهان شورزيست هم از لحاظ نياز آبي و هم نياز آبشويي براي كنترل شوري خاك آب كمتري را نياز دارد. از ديگر سو كشت گياهان متحمل به شوري و شورزيست امكان توليد در شرايطي را فراهم مي‌آورد كه توليد محصولات كشاورزي مرسوم اقتصادي/ يا پايدار نيست. استفاده تلفيقي از منابع آب شور براي توليد علوفه، چوب، دام و آبزيان – كه تحت عنوان شورورزي شناخته مي‌شود- بازده اقتصادي اين طرح‌ها را افزايش مي‌دهد. در طرح‌هاي شورورزي به‌جاي تطبيق دادن محيط براي توليد محصولات كشاورزي، محصولاتي انتخاب مي‌شوند كه با محيط تطبيق داشته باشند. در الگوي ايراني شورورزي نوعي الگوي بومي‌شده پيشنهاد شده است كه با الگوي ايراني- اسلامي پيشرفت سازگاري بيشتري دارد. در اين مقاله مباني، خدمات و چالش‌هاي شورورزي تشريح شده‌اند، ضمن اين‌كه به معرفي طرح مصوب الگويي شورورزي استان خوزستان پرداخته شده است.