چهل عامل تهديدكنندۀ سلامت خانواده و ارائۀ راهكارهايي براي پيشگيري از فروپاشي آن

ازدواج، يك نياز فطري و تضمين‎كنندۀ آرامش و سلامت رواني فرد است و زوجين با تشكيل خانواده و بستن پيمان زناشويي، بهداشت رواني خود و اعضاي خانواده را تأمين مي‎كنند. ازدواج به منزلة غرس نهالي است كه همواره زن و شوهر بايد براي حفظ شادابي و طراوت آن تلاش كنند. بدون شك زندگي زناشويي و خانوادگي مانند هر امر ديگر ممكن است دچار آسيب‎پذيري شود و با موانعي روبه‏رو گردد. در اين شرايط خانواده‌هاي جوان و نوبنياد موظف هستند آگاهانه و مسئولانه اين آسيب‌‌ها، آفت‌ها و موانع را شناسايي و علت‎يابي كنند و در مقام رفع آنها برآيند. آسيب‌شناسي در حوزة علوم پزشكي، دانشي است كه به مطالعه و بررسي بافت‌ها و سلول‌هاي آسيب‌ديده يا آسيب‌زا و سبب‌شناسي بيماري‌ها مي‌پردازد. بدين منوال آسيب‌شناسي اجتماعي علل و عوامل ايجاد كنندة آسيب‌ها و آفت‌هاي اجتماعي را مورد مطالعه قرار مي‌دهد. كاربرد اين دانش در مطالعة خانواده و خانواده‎شناسي يعني شناسايي عواملي كه سلامت و استحكام خانواده را تهديد مي‌كند و ازدواج پايدار و موفق را آسيب‌پذير مي‌سازد. هدف اين مقالۀ تحليلي و مروري آسيب‎شناسي خانواده و شناسايي عوامل تهديدكنندة سلامت خانواده پس از ازدواج است و نيز هدف بررسي عواملي است كه موجب ناپايداري ازدواج و گسسته شدن اركان خانواده مي‌شود. زندگي زوجين در آغاز ازدواج به طور معمول همراه با صلح و دوستي و آرامش است، ليكن هفته‌ها و ماه‌هاي بعد، گاه برخوردها، حسابرسي‌ها و ستيزه‌ها شروع مي‌شود و مسايل و مشكلات بروز مي‌كند. بر اساس مطالعات و تحقيقات انجام شده، چهل عامل تهديد كنندۀ گوناگون (مرئي و نامرئي) مانند، عدم شناخت و آگاهي به اصول زندگي مشترك، سست شدن باورهاي مذهبي، عدم صداقت و پنهان كاري، عدم توجه به نيازهاي همسر، ابهام و افراط در انتظارها، دخالت ديگران و عدم استقلال، تنوع‎طلبي و هوسراني، انتقام‌گيري، خيال‎پردازي در دنياي مجازي، مصرف‌گرايي و نظاير آن شناسايي شده‌اند كه استحكام و سلامت خانواده را تهديد مي‌كنند و هر يك از آنها به طور تعاملي مانند يك شبكه يا مجموعه‌اي از عوامل دست به دست هم مي‌دهند و موجب تزلزل و آسيب‌پذيري خانواده مي‌شوند و در نتيجه، موجب تزلزل و آسيب‌پذيري جامعه مي‌شود. در پايان، توصيه‌ها و پيشنهادهايي براي حفظ سلامت و كيان خانواده و پيشگيري از بروز طلاق ارائه شده است.