زيست نامه حكيم متاله ملاعبدالله زنوزي و حكيم مدرس آقا علي مدرس

ملاعبدالله در مقدمه لمعات الهيه خود را عبدالله زنوزي تبريزي فرزند خان بابا معرفي كرده است. تاريخ ولادت او معلوم نيست، اما در زنوز از توابع شهرستان مرند به دنيا آمده و در سال1257قمري از دنيا رفته‌است، پدرش بايرامقلي ملقب به خان بابا يا باباخان زنوزي است، ملاعبدالله دروس ابتدايي فارسي و عربي را در زادگاه خود زنوز فرا گرفته و براي ادامه تحصيل به شهرستان خوي رهسپار شد خوي در آن دوره از مراكز علمي فعال آذربايجان به شمار مي رفت. ملاعبدالله ادبيات، فقه، اصول و ديگر علوم متداول آن دوره را در خوي به دقت و قوت فرا گرفت و به دليل تسلط‌اش به ادبيات و تدريس آن در عنفوان جواني به ملاعبدالله نحوي معروف شد. ملاعبدالله سپس براي ادامه تحصيل به عتبات عاليات مشرف شد و در درس سيد علي طباطبايي، و سيد ابراهيم قزويني، حاضر شد. پس از مدتي به ايران آمد و در شهر قم نزد ميرزاي قمي شاگردي كرد و براي ادامه تحصيل به اصفهان مهاجرت كرد و از علما و دانشمندان آن ديار از جمله سيد محمد مجاهد، سيد محمد باقر شفتي و ملاعلي نوري بهره‌ها برد. ملاعلي نوري استاد مسلّم فلسفه بود و ملاعبدالله در نزد او فلسفه و حكمت آموخت. هنگامى كه محمدحسين خان مروى مدرسه مروى را در تهران ساخت، از فتحعلي شاه تقاضا كرد ملاعلى نورى را از اصفهان براى تدريس معقول در اين مدرسه دعوت كند شاه از او دعوت كرد و او در جواب نوشت در اصفهان دوهزار محصل مشغول تحصيل‏اند كه چهارصد نفر آنها- بلكه متجاوز- كه شايسته حضور درس اين دعاگو هستند در حوزه درس دعاگو حاضر مى‏شوند، چنانچه به تهران بيايد اين حوزه از هم مى‏پاشد. شاه مجدداً از او خواست يكى از بهترين شاگردهاى خود را براى تدريس در اين مدرسه انتخاب كند و او ملاعبد اللّه زنوزى را انتخاب كرد و فرستاد. با ورود ملاعبدالله زنوزي به تهران حوزه علوم عقلي تهران از سال1237 به صورت جدي فعاليت خود را آغاز كرد او به مدت 20 سال در تهران تدريس كرد و به تربيت شاگردان همت گماشت. ملاعبدالله در اين مدت به تدريس حكمت و فلسفه و تربيت شاگردان مشغول بوده و در حكمت متعاليه تسلط داشته و به مشكلات آثار ملاصدرا مانند اسفار و شواهد الربوبيه و ديگر آثار ملاصدرا آشنايي كامل داشت. او در تهران حوزه فلسفي گرمي داشت و به واسطه احاطه به افكار حكماي بزرگ و عرفاي نامدار و دقت نظر و برخورداري از بيان روان و تقرير شيوا جمع زيادي به حوزه درس او حاضر مي شدند. به گفته شيخ آقا بزرگ تهراني او در دوره فتحعلي شاه قاجار از بزرگان اهل علم و حكمت و عرفان و از جهت صفات و آداب از نوادر روزگار بود كه در1257قمري از دنيا رفت. ماده تاريخ وفات او: روح عبدالله همي روحانيان را پيشوا.