كليدواژه :
مسجد , معماري اسلامي , مساجد سنتي , مساجد مدرن , فضا
چكيده فارسي :
استنتاج از آيه «و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون» روشن مي¬كند كه پديده¬اي به¬نام مسجد قبل از تعين كالبدي و شكلي كامل در عالم خارج، زاييده طبيعي و مدلول و معلول تعريف عبادت در اسلام است، كه فراتر از زمان و مكان خاص قرار دارد. بر¬اساس احاديث، هرجا كه نماز برگزار شود، آن¬مكان مسجد است و در هرجاي مطهر مي¬توان با خدا ارتباط داشت. عبادت، دعا و نماز به پيشگاه خداوند محدوديت مكاني ندارد اما دين اسلام بر¬اساس آيات متعدد قرآن، مسجد را مكاني مخصوص براي نماز ناميده است. اسلام داراي نوعي جهان¬بيني و يك منطق نگرش است، بنابراين الگوي شكلي مستقيمي را تحميل نمي¬كند و در بسياري عرصه¬ها، با تبيين مفهوم و معنا، كشف ويژگي¬هاي جزيي و مادي مصاديق را بر عهده پيروان مي¬گذارد. اسلام «چگونه فكر كردن» را در قالب كلي و اصولي خويش مي¬آموزد، و در اختيار فرد و جامعه مي¬گذارد، و آن¬گاه، آن¬ها به بهترين صورت در هر زمان بهره مي برند. به¬نظر مي¬رسد كه، در شكل¬گيري مساجد جهان عوامل گوناگوني تأثير داشته است و همين تأثيرات باعث بروز تفاوت¬ها و يا مشتركات شده است. همه مساجد برمبناي تفكر توحيدي دين اسلام بنا شده¬اند و از همين¬رو اصول واحدي دارند. آن¬چه تفاوت¬ها را به¬وجود آورده، عوامل اقليمي، فقهي، قومي، آداب و سنن ملي و ... بوده است. گرچه همجواري با ديگر اديان و مذاهب در بروز اين تفاوت¬ها اثر داشته اما هيچ¬گاه اصول وحدت¬بخش مساجد در معماري اسلامي، دچار خدشه نشده است. مقاله پيش¬رو پژوهشي است كه با ¬استفاده از روش كتابخانه¬اي، به شيوه كيفي، مبتني بر مطالعات موجود تاريخي، تطبيقي و موضوعي، به جمع¬آوري و استنتاج اطلاعات پرداخته و طي آن با مقايسه تطبيقي مساجد سنتي با مساجد مدرن عصر حاضر به¬دنبال پاسخگويي به¬ سوالاتي نظير، الگوي اوليه مساجد در اسلام برگرفته از چه عواملي است؟و يا، اصول واحد رعايت شده در مساجد اسلامي چيست؟ مي ¬باشد. و در پايان از كليت مطالب مي¬ توان به اين جمع¬ بندي رسيد كه يكي از سرچشمه¬ هاي سودمند دستيابي به اصول طراحي مسجد، بهره¬گيري از الگوي اوليه و تجربيات عملي برخي طراحان مساجد مي¬باشد.
چكيده لاتين :
is a special place. According to Ahadith, where prayers are held, its location anywhere in the holy mosque and can be associated with God. Worship, prayer to God, but Islam does not place restrictions on multiple verses of the Quran, the mosque is a place for prayer called. Islam has a worldview and an attitude logic, so the pattern is directly impose Nmy¬Knd and in many areas, the concept and meaning, discovering minor features and extensions to the material`s followers. Islam how to think in general terms and teaches his principles, and at the discretion of the individual and the society, and then enjoy them best at any time. Bh¬Nzr turns out that, in the formation of various factors contributed to the mosques and the same effect is caused by differences or commonalities. All mosques have been built on the idea of a monotheistic religion of Islam and therefore have the same principles. What created the differences, climatic factors, religious, ethnic, and national traditions were. Although the proximity of other religions in the effect of these differences, but never unifying principles of mosques in Islamic architecture, was not damaged. to questions such as, the initial model of mosques in Islam is derived from what? Or, the same principles observed in the mosque What is Islam? is. And at the end of all the matters can be concluded that a useful source of design principles to achieve the mosque, taking advantage of prototype and operational experience some designers mosques.
