بررسي رويكرد عرفاني مولوي و بوناونتوره به محيط زيست؛ محورهاي: جايگاه خداوند در جهان، ‌نسبت خداوند با جهان، ‌نسبت انسان با جهان

مسئله محيط زيست يكي از مسائل عمده در جهان جديد است. اين مسئله به دليل سرايت مستقيم آسيبهاي زيست‌محيطي ناشي از عملكرد نادرست انسان در مواجهه با طبيعت به حيات انساني از اهميت بسياري برخوردار شده است. موضوع ارائه راهحلي براي چالشهاي زيست محيطي در سطوح مختلف زيست انساني، ‌بحثي با دامنه وسيع در علوم مختلف بشري است. يكي از اين سطوح، ‌حوزه علوم انساني است كه به مقوله مباني عمل انسان از طريق بررسي نظام باورها و الگوهاي عمل ميپردازد و ميكوشد تا به اصلاح تعامل انسان با محيط زيست اقدام نمايد. موضوع اصلاح الگوهاي انديشه و عملِ مبتني بر آن در تمامي ساحاتي كه مولد الگوهاي عمل براي انسان مي‌باشند، ‌قابل بررسي است. يكي از اين ساحات مولد، ‌رويكرد عرفاني و جهانبيني مبتني بر آن است. عرفان به دليل رويكرد كلنگرانه به جهان و ترسيم يك نظام يكپارچه، ‌يكي از بهترين نظامها براي بهبود تعامل انسان با طبيعت است. در اين مقاله از طريق بررسي و مقايسه رويكرد عرفاني دو عارف مسلمان و مسيحي، ‌كوشش شده تا علاوه بر ارائه جهان‌نگري عرفاني مؤثر در جهت بهبود تعامل انسان با محيط زيست، ‌نشان داده شود كه الگوي كلان جهاننگري عرفاني تصوير واحدي از جايگاه خداوند در جهان، ‌نوع ارتباط خداوند با جهان و تعامل انسان با طبيعت به دست مي‌دهد كه بر مبناي آن انسان نمي‌تواند به تخريب و سوءاستفاده از طبيعت اقدام نمايد. به عبارت ديگر رويكرد غالب در جهانبيني عرفاني، ‌رويكردي «خدامحور»، ‌«زيستمدار» و «انسان ساز» است.